Henri Rousseau

Henri Rousseau orain 100 urte hil zen, 1910ean, eta urteurren honetan Guggenheim Bilbao Museoak, Basileako Fondation Beyeler-ekin lankidetzan, frantziar pintore bikain horri erakusketa bat eskainiko dio. Erakusketak Rousseau arte modernoaren aitzindaritako bat izan zela azpimarratzen du; izan ere, artean eragin handia izan duela erakusten du, hasieran “xarmangarria, baina zertxobait bitxia eta naifa” zela uste izan bazen ere. Rousseauk garaiko artista gazteengan eragin handia izan zuen, bereziki Pablo Picasso-rengan, ikusizko mundua jasotzeko modu berria eta iraultzailea garatu baitzuen bere pinturan.

Berrogei bat lanek haren ibilbidean egin zituen askotariko lanen berri ematen digute. Ezagun-ezagunak diren oihanen pinturez gain, Rousseauk Parisko eta inguruko ikuspegiak, erretratuak, alegoriak eta ohitura-eszenak margotu zituen, beti ere estilo berritzailea eta guztiz originala erabiltzen zuela. Rousseauk pintatzeari ekiten zion modua garai hartan harrigarria zen: konposizioak aldez aurretik sortutako osagaiekin egiten zituen, “moztu eta kopiatu” antzeko bat zen; horregatik “pintatutako collage” gisa har daiteke. Rousseaurena baino ez zen estilo hori nabaria da margotu zituen gai guztietan —oihanetan, hiri-aldirietan, erretratuetan—, beti erabiltzen baitzuen gehitze-sistema hori. Alderatze hori nabari da eszena exotikoetan eta Frantziako lekuak jasotzen dituztenetan naturaren eta zibilizazioaren alde batzuk uztartzen zituztela; horrek aditzera ematen du testuinguru piktorikoaren aldaketa hori goiztiarra eta protosurrealista zela. Figuren, animalien eta landareen antolatze ia simetriko eta hieratiko horiek ere erabili zituen gai anitzeko koadroetan, eta aldi berean, gune hutsak eta bete-beteak —maiz landarez— batu zituen. Erakusketan aditzera ematen da Rousseauk egituren eta irudien oinarrizko errepertorio sendoa zuela eta horiek bere lan guztietan erabiltzen zituela, multzoketak aldakorrak izan arren.

Gakoak

Henri Rousseauren (Laval, 1844–Paris, 1910) lanak ezaugarri du formak itxurazko errealismo batekin, haurrena bezalakoa, naifa, jasotzen duela. Horrek garai hartan Parisen zegoen abangoardia artistikoak begiko izatea eragin zuen.

Hauek maiz margotzeagatik nabari da: gai exotikoak, inoiz egin ez zituen bidaiak, paisaiak eta landareria joria, kolonia urrunetako pertsonaien erretratuak eta Frantziako gizartearen ohiko gaiak.

XIX. mende amaierako teknologia-aurrerapenak, esaterako airetiko garraioak (hegazkin txikiak eta zepelinak), argindarra kaleetan eta etxeetan, ere ageri dira haren margoetan.