Abangoardiako amazonak: Exter, Goncharova, Popova, Rozanova, Stepanova eta Udaltsova

Atalak

Varvara Fedorovna Stepanova (1894–1958)

Stepanova, Amazona gazteena, abangoardiaren bigarren belaunaldiaren ordezkaria zen, Urriko Iraultzaren ideiekin bat zetorrela argi erakutsi zuenarena, alegia; eta propagandako arte iraultzailearen, produkzio-artearen eta konstruktibismoaren testuinguru horretan gogoratzen dugu gaur egun Stepanova.

Urriko Iraultzaren ondoriozko arte erabilgarriaren eta eskuragarriaren oinarrizko eskaerak erakarri zuen Stepanova (eta Alexander Rodchenko bere senarra); ondorioz, eszenografietarako, arroparako eta argitalpenetarako diseinuak egin zituen. Stepanovak ez zuen inoiz abstrakzioa gogor defendatu eta pinturara figurazio berria eraman zuen, pertsona eta taldeen irudikapenetan ikusten den bezala, adibidez, 1920ko Bost gizairudi hondo zuriarekin lanean. Bertan, ingeniaritza mekanikoko kode baten arabera giza irudia berreraikitzen duela dirudi, eta robot hilezina, hotza eta eraginkorra, eta egoera proletarioan bere zeregina hobezin egiteko gai denaren itzalak erakutsiko ditu. Exter-ek eta Popova-k bezala, Stepanovak, Moskun 1921ean egindako 5x5=25 erakusketa historikoan artea industria-ordena berrira egokitzeko ideiarekiko konpromisoa hartu zuen. Erakusketaren ondoren, eszenategi eta jantzitegi konstruktibistak diseinatzen hasi zen, 1923ko sportodezhda edo kirol-jantzi ezagunak barne. 1920ko hamarkadaren hasieran bere lagun-taldea, Alexei Gan-ek, Vsevolod Meierkhold-ek, Esfir Shub-ek eta Dziga Vertov-ek osatzen zuten.

Atal honetako obren artean, Stepanovaren zenbait poesia grafiko eta bisual daude, lengoaia berria asmatzeko joera islatzen duten hitzen eta irudien konbinazioak. Alexei Kruchenykh-en zaum edo lengoaia transrazionalean oinarrituta, Stepanova bere neologismoen formaren eta soinuaren eta laguntza espektralaren arteko lotura ezartzen saiatu zen, eta nolabaiteko poesia zehatza lortu zuen, berrogeita hamar urtetan aurreratu zena.