Mark Rothko: argizko paretak

Iruzkinak

Titulurik gabea, 1952-53

Margolan hau 1952‑53 urteetakoa da. Garai hartan, Rothko lan multzo trinkoa eta aldi berean askotarikoa egiten jardun zen. Bere konposizioak hemen ikusten dugun formatura mugatu zituen erabat: hiru laukizuzen horizontal pilatu zituen bata bestearen gainean. Hala ere, tamaina askotako mihiseak eta kolore sorta oso zabala erabiltzen ditu. Bere margolanetan, era askotara nahasten ditu, eta laukizuzenen arteko harremana eta proportzioak ere era askotara doitzen ditu. Rothkok bere artearekin arakatu nahi zituen espazioko dimentsio berriak erakusten dituzte mihise handi hauek. Honakoa Rothkoren lehenengo muraletako bat da, eta 1950eko hamarkadaren amaieran eta 1960ko hamarkadan espazio jakin batzuetarako propio egiteko jaso zituen enkarguak baino lehenagokoa da. Ia itsutzen gaituzten kolore bloke horizontal horiek ikuslea inguratzearekin mehatxatzen dute.

Rothkok oso arinki eman du pintura. Koloreak giro lainotsua eta pisurik gabea ematen du. Batzuetan pintura geruza fin asko ematen ditu, bata bestearen gainean. Azpiko geruzak gaineko geruzen artetik azaltzen dira, argi iturri ezkutu baten distira ikusiko balitz bezala.

Lan hauetan, Rothko indar handiko lan zirraragarriak sortzeko borrokan ari zen. Tamaina izugarri handia zuten arren, ez zuen harrotasunezko edo handitasunezko lanik egin nahi. Haren helburua lan intimoak eta gizatiarrak egitea zen. Ikuslearekin harreman berezia, indartsua aurkitu nahi zuen. Honakoa esan zuen:

"Margolana laguntasunari esker bizi da, ikusle sentikorraren begietan zabalduz eta bizkortuz".

Bere ibilbideko aldi hartan, Rothkori jada ez zitzaion gustatzen bere lanen esanahiari buruz hitz egitea. Beldur zen, hitz gehiegi esanez gero, ikuslearen irudimena geldiaraziko ote zuen. Rothkoren beraren hitzetan:

"Isiltasuna hain da zehatza...".