Asmamenaren ildoa

Atalak

Tradizioari desafio egiten

Areto honetako eskulturak zeharo desberdinak dira elkarrengandik eta, hala eta guztiz ere,

modu berritzaile batean arakatzen dituzte guztiek diziplina honek eskaintzen dituen aukerak.

Teknika tradizionalen ordez —besteak beste, moldekatzea eta egitura baten erabilera hiru

dimentsioko formak eraikitzeko— eskulturarekin normalean zerikusirik ez duten euskarriak

erabiltzen dituzte. Jenny Holzerren Gerra bat egon zen (2019) pieza kezkagarria dugu

eskulturaren erroetatik aldentze horren adibide. Kasu honetan, bost aldeko led errotulu

bat erabili du, eta elkartu egiten ditu artista hau definitzen duten bi adierazpide: hitza

eta argia. Alyson Shotzek, berriz, Gogoeta-objektua (2017) obran, zalantzan jartzen du

eskulturak berezkoa duen espazioaren okupazioaren nozioa; obra hau altzairuzko uztaiez

elkartutako aluminiozko pieza zulodun ugarietatik abiatuta itxuratu baita. Urrutitik, eskultura

trinko eta handi bat dirudi objektuak; ordea, arreta handiagoaz begiratuta, materialaren

zeharrargitasuna eta moldagarritasuna antzemango ditugu. Bolumenaren eta masaren ordez,

tentsioak eta grabitateak eraldatzen dute xafla metalikoa, eskultura bihurtzeko. Cristina

Iglesiasen Titulurik gabea (Alabastrozko gela) (1993) obrak erakusketa-aretoko txoko bat

hartzen du. Eskulturaren eta arkitekturaren mugak lausotuta, obraren alabastro zurizko panel

zeharrargi finak, markesina formarekin, sotiltasunez ageri dira esekita, eta aldarazi egiten

dituzte inguratzen dituen argia eta espazioa.

Estudioan bakarlanean arituta inspirazioa lortzen duen artistaren ideia ezeztatu egiten

da areto honetan ageri diren obretan, zeinak nabarmendu egiten baitituzte sorkuntzaren

ikuspegi ez oso ortodoxoak. Performancea, esperimentazioa, kolaborazioa eta jolasa

funtsezkoak dira pieza hauek sortu izan ziren testuinguruetan. Adibidez, Hichiko Happo

(2014) obrak, publikoa aurrean zela Bilbon egindako ekintza batean Yoko Onok margotuak,

egile honen praktika performatiboa eta bere alderdi plastikoa uztartzen ditu. Keinu bidez

egindako pintura hau 2014an Guggenheim Bilbao Museoak Yoko Onori eskaini zion atzera

begirako erakusketaren esparruan artistak egindako performance zirraragarriaren ahalmen

handiko aztarna bat da.

Peter Fischli eta David Weiss artistek batera egindako Gauzen norabidea (1987) obra

asmamenaren erakusgarri argi bat da. Filmak kateko erreakzio zinematografiko bat aurkezten

du: mugimendu etengabe baten irudipena sortzen du elementu arrunt batzuen bidez, besteak

beste, pneumatikoak, su artifizialak eta globo bat erabilita. Itxura sinple batekin aurkeztuta,

hutsegite orkestratuen sekuentzia batez osatutako filma da, besteak beste, erorikoak, isuriak

eta eztanda txikiak jasotzen dituena, kaos kontrolatu baten continuum bat osatzeko. Jolasaren

eta esperimentazioaren asmamen handiko konbinazio zoragarri baten bidez, eguneroko

objektuak eta absurdua elkartzean, Gauzen norabideak zalantzan jartzen ditu goi-mailako

kulturaren oinarriak.