Frank Lloyd Wright

Atalak

[Proiektuak] Mile High bulego-dorrea, “The Illinois”
Chicago, 1956 (eraiki gabe)

Wright-i mila bateko (1.609 m) altuerako telebista-dorre hipotetiko bat diseinatzeko eskatu ziotenean, antena soil bat eraikin bihurtzea erabaki zuen: 528 solairuko egitura bat proposatu zuen; horrek Illinois estatuko gobernuaren bulego guztiak barne hartuko zituen eta bertan merkataritza-, gobernu- eta hiri-funtzio eta -jarduerak bilduko ziren. Gora egin ahala, eraikina estutzen doa. Igogailuak kanpotik doaz, beraz, azken solairutik paisaia beha zitekeen; hirurogei segundo irauteko diseinatu zen bidaia. Wrighti biztanle askoko hiriak bat ere gustatzen ez zitzaizkiola aintzat hartzen badugu, bitxia da arkitektoak etxe-orratz erraldoi bat diseinatzeko proiektua onartu izana. Baina harentzat horrelako eraikina egitea bere Broadacre City proiektuaren deszentralizazio plana garatzeko “beharrezko urratsa” zen. Bere hitzetan: “Mile High dorreak taldekoi izateko gizakiak duen sena barne hartuko du eta bidezkotzat eta zilegitzat emango du […] hala oraindik dirauten hirigintzaren ezaugarriak desagerraraziko ditu”. Mile High dorrean lan egingo zutenek inguru berdeak edukiko lituzkete inguruan, ohikoak diren dorre-pilaketak beharrean; gainera, ez lituzkete masifikazioaren, kutsaduraren eta trafikoaren ondorioak jasango, autoek eta helikopteroek naturara eramango lituzketelako modu errazean. Wrighten eraikin erraldoiak gero eta eraikin altuagoak egiteko grina islatzen du —Babel dorrea bezain zaharra den nahia—, eta oraindik ere erronka da hiri-ingurunetan eraikin altuak egin nahi dituzten arkitektoentzat.