Bilbo eta pintura
Aurelio ARTETA, Arratiako Eva (Eva arratiana), 1913
Aurelio ARTETA, Gerraren triptikoa (Tríptico de la guerra), 1937–38
Iruzkinak
Julián TELLAECHE, Itsasontziak portuan (Barcos en el puerto), ca. 1925
- Izenburua:
- Julián TELLAECHE, Itsasontziak portuan (Barcos en el puerto), ca. 1925
- Erakusketa:
- Bilbo eta pintura
- Gaiak:
- Antropologia | Artea eta gizartea | Eragin artistikoa | Sorkuntza artistikoa | Kolorea | Konposizioa | Oreka | Itsas paisaia | Itsasoa | Bilbo | Bizkaia | Paris | Peru | Pertzepzioa | Itsasontziak
- Mugimendu artistikoak:
- Arte Garaikidea
- Teknikak:
- Klariona | Pastela
- Artelan motak:
- Pintura
- Aipatutako artistak:
- Tellaeche Aldasoro, Julián
Julián Tellaeche prestakuntza teoriko sendoko artista jantzia izan zen. Joaquín Sorollarekin ikasi zuen eta, Bilboko beste artista askok bezala, Parisen jaso zuen prestakuntza. Nazioartean ezaguna izan zen, eta bakarkako erakusketak egin zituen Bruselan, Parisen eta Stockholmen. 1952an Perura joan zen, eta han, artelanen zaharberritze-arloan zituen ezagutzei esker, Altxor Artistiko Nazionalaren kontserbatzaile izendatu zuten. Andeen magaleko herrialde hartan bizi izan zen hil arte.
Itsasoaren eta itsas jendearen gaia nagusitu zen Julián Tellaecheren lanean. Margolariaren bizitza oso lotuta egon zen itsasoarekin, gaztetan merkataritzako marinela izan baitzen. Askotariko zeharkaldietan ibili zen gerora ere, eta bere margolanak prestatzeko marrazkiak egiten zituen horietan.
Itsasontziak portuan lanean, kaian porturatutako zenbait belaontziren ikuspegia ematen digu Tellaechek. Ontziak dira benetako protagonistak. Konposizio osoa hartzen dute eta ez dute paisaiaren zati txiki bat ere agerian uzten. Toki horretatik, artistak arretaz behatzen du gaia, distantzia hartzen harengandik, eta baliabide gisa erabiltzen du teknika eta konposizioa esploratzeko: belen eta ontzien kroskoen irudikapena, mihisean duten konposizioa, kolore-masen oreka eta uretako islak interesatzen zaizkio. Mihisean ez dago gizakirik; artistak ez ditu itsasoko lan zehatzak irudikatu nahi, eta ez du pistarik ematen ontziak zehatz-mehatz zein tokitan dauden jakiteko.
Itsasoaren ikonografia oso ohikoa da mende-aldaketako Bilboko pinturan, eta artista bakoitzak gaiari buruz duen ikuspegia ematen du. Esan daiteke Tellaecheren margolana zurezko itsasontzien eraikuntzarekin lotutako lanbideen gorazarrea dela, desagertzeko zorian zeuden-eta ordurako. Belaontziak maneiatzeko erabiltzen ziren masta, eskota eta sokak izendatzeko jargoi zehatza atzean geratu, eta lurrunontzi aurreratuen alanbre eta burdinazko kableak agertu ziren.