Joan Miró. Errealitate absolutua. Paris, 1920–1945

Iruzkinak

Paisaia (Erbia) [Paysage (Le Lièvre)], 1927ko udazkenaOlio-pintura mihise gainean129,6 × 194,6 cmSolomon R. Guggenheim Museum, New YorkPaisaia (Oilardun paisaia) [Paysage (Paysage au coq)], 1927Olio-pintura mihise gainean131 × 196,5 cmFondation Beyeler, Riehen/Basel, Sammlung Beyeler

1926an, Mirók estudioa lekuz aldatzea erabaki zuen. Hurrengo bi urteetan, Jean Arp, René Magritte eta Max Ernst artistak izan zituen bizilagun, besteak beste. Tailer berri horretan sortu zituen artelanek estilo ezberdina dute, eta, horien artean, formatu handiko paisaia horizontalak nabarmentzen dira, hala nola Paisaia (Erbia) eta Paisaia (Oilardun paisaia). Estilizazioa nabarmena den arren, bi koadrootan badira antzeman daitezkeen elementu batzuk. Obra biak bi zatitan banaturik daude lerro horizontal baten bidez, eta lerro horrek bi leku lotzen ditu: benetakoa eta irudikatua.

Paisaia (Erbia) udako arratsalde batean bururatu zitzaion Miróri, Mont-Roigeko bere etxetik hurbil zeuden belardietan erbi bat ziztu bizian korrika ikusi ondoren. Erbia eta oilarra forma fantastikoak dituzten izakiak dira, naturaren boterearen ikurrak. Bi koadroek paisaien zabaltasuna iradokitzen duten kolore bizi-biziak dituzte. Piezotan, desagertu egiten dira pinturaren balio tradizionalak, hala nola itzalak, bolumenen eraikuntza edo perspektiba. Surrealismoaren lengoaiaren bidez bertako paisaia tradizionala berrinterpretatuz, artistak modernitatea eta bere kultura kataluniarra uztartu nahi izan zituen.

Bi koadrook Miró familiak Mont-Roigen zeukan etxean sortuak dira; bertara itzultzen zen artista Pariseko bizi-erritmotik indarberritzeko. Lanok egin zituen garaian sortu zituen Mirók “paisaia bizidunak” deiturikoak; horietan, zeregin nabarmena izan zuten automatismoaren teknika surrealistak eta “hausnarketarako desorientazioa” izeneko teknikak. Horien bidez, Kataluniako landa-bizitzari erreferentzia egiten dioten animaliak aurkezten zituen artistak, itxuraz arrotzak diren objektuekin batera. Hala, erbia esfera baten ondoan ageri da, eta oilarra, berriz, eskailera baten alboan. Konposizio horietako formak, berez oso sinplifikatuak, kolore biziko eremu zabalen aurrean nabarmentzen dira, eta zeruaren eta lurraren arteko kontrastea dute ezaugarri. Berriz ere, eskaileraren presentziak bi errealitate lotzen ditu: kanpokoa eta barrukoa.