Palazuelo. Lan prozesua

Iruzkinak

Uhina, 1959 (olio-pintura mihise gainean)

1959ko mihise gaineko olio-pintura honek Onde izena du, eta Parisko Maeght Galerian ondoren izan zuen bakarkako beste erakusketa batean Palazuelo-k aurkeztu zituen beste hogeita zortzi obrarekin batera, bere lanean gertatutako aldaketa nabarmena adierazi zuen. Erakusketari buruz Goya aldizkarirako idatzitako testu batean hauxe zioen Julián Gallego arte-kritikariak: “Nola hitz egin Palazueloz eta bere pintura isilaz? […] Bere erakusketak zirrara handia sorrarazten du; baliteke egin dituenetatik sendoena izatea. […] Palazuelok berezko [hizkuntza] du, eta dirudiena baino bereziagoa da”.

Palazueloren “berezko hizkuntza” hori bere hasierako etapako lanetatik urruntzen da. Lan haiek askoz ere formalistagoak ziren eta beste artista batzuen eragina jaso zuten, Klee-rena, adibidez. Berrogeita hamarreko hamarkadaren bukaeran, artista formalismo horretatik aldentzen hasi zen naturatik gertuago dagoen geometria aztertzeko, ez hain perfektua eta organikoagoa. Artistak berak zioen berak ez dituela formak asmatzen, aurkitu baizik. Hala, formari atxikita agertzen hasten da kolorea:

“Kolorea forma da … […] Argia, hau da, materia, beste materia batekin jolasean, batzuetan bera baino trinkoagoa eta beste batzuetan bera bezain trinkoa ez den beste materia batekin. Materiarekin jolasean ari den argia, materia hori ere. Hori dira koloreak”.

Puntua eta lerroa bezala, kolorea konposizioetan hasiera-hasieratik agertzen den osagaia da, geroago eransten den zerbait izan beharrean. Osagai guztiek dute garrantzi bera artista honek konposizioari buruz duen ikuskeran:

“Konposizioa, izan ere, osatzea da. Konposizioa … […] artista bati emandako espazioa banatzea da, eskulturarako edo arkitekturarako espazio erreala, marrazkirako edo pinturarako bi dimentsioko espazio planoa… espazio horri forma ematea da, forma dinamikoa eta bizitasun handikoa, oreka estatikotik urrun, horixe da niretzat konposizioa.”