Paris: arteen hiriburua, 1900-1968
Kubismoa eta mundu modernoa
Fautrier eta Soutine
Atalak
Parisko Eskola: estudioko biluzia
- Izenburua:
- Parisko Eskola: estudioko biluzia
- Erakusketa:
- Paris: arteen hiriburua, 1900-1968
- Gaiak:
- Giza gorputza | Artea eta espazioa | Artea eta umorea | Eragin artistikoa | Sorkuntza artistikoa | Biluzia | Parisko Eskola | Paris | Montparnasse | Kiki de Montparnasse | Erotismoa | Tradizioa
- Mugimendu artistikoak:
- Arte Figuratiboa | Vortizismoa
- Artelan motak:
- Pintura
- Aipatutako artistak:
- Braque, Georges | Derain, André | Foujita, Tsuguharu | Kisling, Moïse | Matisse, Henri | Modigliani, Amedeo | Nevinson, C.R.W. | Pascin, Jules | Picabia, Francis | Ray, Man
Emakumezkoen biluzia beti izan da gai klasikoa artistentzat. Gerra arteko aldian, Parisko Eskolako pintoreekin lotu ohi zen biluzien erretratua. Genero hori landu zuten pintore haiek oso bestelakoak ziren herrialdeetatik —Italiatik Modigliani edo Japoniatik Foujita— iritsi ziren hirira. Paris, plazerraren hiria zen aldetik, burdel exotikoak eta sofistikatuak zituen, adibidez Montparnasseko Sphinx izena zuen luxuzko establezimendua. Jules Pascin-en Edertasunaren tenplua obrak emakumezkoen biluziak biltzen duen erotismoa gogora ekartzen digu. Adiskidetasun handia sumatzen zen artisten eta bizitza alaia zeramaten haien modelo sofistikatuen artean. Kiki famatuak adibidez, oso bestelakoak ziren artistentzat posatu zuen, haien artean Moïse Kisling-entzat eta Man Ray argazkilariarentzat.
Sail honetan, Parisko Eskolako artistek kubismoa eta abstrakzioa alde batera utzi ondoren pintura-estilo tradizionalagoei eta figuratiboei ekin zieten modua erakusten zaigu, Jean Cocteau poetaren arabera joera hori “ordenera bueltatzeko ohartarazpena” (rappel à l’ordre) izanik. Hala ere, hemen erakusgai jarritako artelanetan biluziaren ikuspegi desberdinak aurkezten dira, konposizioari, estiloari eta teknikari dagokionez: Matisseren brontze koloreko sinplifikazio gordinetik Foujitaren nakar itxurako larruazalen ñabarduretaraino. Abangoardiako zenbait artistak, esate baterako Derain-ek eta Braque-k, fauvismoaren eta kubismoaren estilo esperimentalak baztertu zituzten biluzi klasikora atzera itzultzeko, tarteka maisu handien erreferentzia argiak hartuz, adibidez Caravaggio-renak. Bestalde, Picabia-ren “gardentasunen” serieak biluzi klasikoaren modaren parodia egiten du ukitu kitsch eta fetitxista erakutsiz.
Obra horietan gehienetan, artista gorputz biluzian oinarritzen da soilik, ikuspegi girotuagoa biluzia estudioaren barruan irudikatzen duena izanik. Kasu hauetan, eszenak eta gehigarriak eta leihotik ikus daitekeen paisaia elkarren osagarri dira batzuetan. Hori nabarmena da Londresko C.R.W. Nevinson-ek —vortizismoaren (1914–1915) mugimendu britainiarreko kide izandakoak— Montparnassen zuen estudio bikainean sortutako pinturetan.