Moda eta erakusleihoa

Atalak

Manikiekin gertatu bezala, surrealistek berez surrealista balira bezala hartzen zituzten erakusleihoak ere. Asko miresten zituzten XIX. mendearen amaieran Parisko erakusleihoak gaitzat hartuta Eugène Atget-ek egin zituen argazki dokumentalak, sarritan modaz kanpoko produktuak edo antzina izandako hiriaren atalak aurkezten zituztenak. Haientzat, kontsumo-kulturak sorrarazten zuen alienazioaren metafora ziren erakusleihoak. Dena den, ironikoki, erakusleihoak izan ziren Surrealismoa eraldatu zuten aurrenetako eremu komertzialetako bat. Salvador Dalí-k bat baino gehiago diseinatu zituen erostetxe handietarako. Izan ere, 1939an Bosgarren Hiribideko Bonwit Teller dendako erakusleihoaren kontra bainuontzi bat jaurti zuen, bere diseinuari egin zizkioten aldaketengatik protesta egiteko, eta ondorioz atxilotu egin zuten.

Erakusleiho-atontzaile komertzial ugarik Surrealismoaren baliabide bisual harrigarrietako batzuk hartu zituzten, baita irudi jakin batzuk ere, kontsumitzaileen arreta erakartzeko. Beste edozein diseinatzailek baino gehiago beharbada, Elsa Schiaparelli-k ondo ulertu zuen surrealisten eszenaratze-lanaren erakargarritasun komertziala eta sarritan erabili ohi zituen motibo surrealistak Parisko Place Vendômeko bere dendan.

1930eko hamarkadan gero eta nabariagoa izan zen Freud-en psikologia jantzigintzan aplikatu izan zen modua, eta era horretara bizkor bereganatu zituen modaren industriak surrealisten ideiak. J.C. Flügel psikologoaren hitzetan “jantziak, nahi sexuala pizteko balio izateaz gain, sinbolo sexualak dira berez”. Schiaparellik ondo asko jakin zuen jantzien inplikazio sexualaz eta psikologikoaz baliatzen. Artista askorekin aritu zen elkarlanean, baina kutsu surrealista handieneko piezak Salvador Dalírekin batera sortu zituen. 1936. urtearen amaieraz geroztik bai modaren bai Surrealismoaren ikusmoldea aldarazi zituzten hainbat ideia garatu zituzten elkarrekin.

BESTE ATALAK