Lee Krasner. Kolore Bizia

Iruzkinak

Konposizioa [Composition], 1949

Krasnerren Irudi txikiak saileko azken fasean, artistak berak asmatutako hieroglifoak daude. Espresionismo Abstraktuko bere kideek ez bezala, zeinen mihiseetan ingeleseko hitzak agertzen baitira, Krasnerrek atzerago egin zuen denboran, antzinako taulatxoetara eta denboraren joanean esanahirik gabe gelditutako zeinuetara.

Ez da harritzekoa zeinu zahar eta ulergaitzek erakartzea, lehenengo zirriborroetako batzuk haurra zela egin baitzituen, hebreerako eskolan. Han ikasi zuen, bere herrialdeko eskola horietako ikasle gehienen antzera, hitzak idazten, baina ez irakurtzen. Bestalde hebreera eskuinetik ezkerrera idazten da. Kointzidentzia izango al da Krasnerrek bere mihiseak eskuinetik hasi eta ezkerrerantz jarraitzeko ohitura izatea, noranzko ohikoenean egin beharrean?

Hieroglifoak, bestalde, boladan zeuden garai hartan. Hogeiko hamarkadaren amaieran, K.a. 1200. urteko hainbat taulatxo kuneiforme aurkitu zituzten Sirian, Kanaango antzinako Ugarit hirian. Oso litekeena da arrasto kriptiko kuneiforme horiek Krasnerren irudimena bizitu izana eta horrek bultzatuta sortu izana lan hauetan sinbolo pribatuz eratutako hizkuntza propioa.

Pintura hieroglifikoetan ere, mahai baten gainean horizontalean jarritako mihiseetan jarraitu zuen lanean Krasnerrek. Pintzelen ordez, makilak eta espatulak erabiltzen zituen, edo zuzenean hoditik aplikatzen zuen pintura. Ondoren, mihisea okertu, eta pintura zuriari tantaka erortzen uzten zion, eta horrela sortzen ziren bere zeinu hermetikoak, gogora ekarriz palinpsestoetan hauteman daitezkeen geruzak, denboraren joanaz sortuak; pinturaren trinkotasunak ere horietara eramaten gaitu.