Oteiza: Mitoa eta modernotasuna
Poliedroen irekidura [3A Aretoa – Poliedroen irekidura]
Klarionen laborategia [3A Aretoa – Poliedroen irekidura]
Iruzkinak
Kuboideak eta maklak [3A Aretoa – Poliedroen irekidura]
- Izenburua:
- Kuboideak eta maklak [3A Aretoa – Poliedroen irekidura]
- Erakusketa:
- Oteiza: Mitoa eta modernotasuna
- Gaiak:
- Artea eta espazioa | Artea eta zientzia | Eragin artistikoa | Esperimentazio artistikoa | Sorkuntza artistikoa | Espazioa | Forma | Geometria | Kolorea | Materiala | Mugimendua
- Artelan motak:
- Eskultura
- Aipatutako artistak:
- Oteiza, Jorge
[...] dago osatzen duten unitate horien, erraz antzeman daitezkeen unitate horien, eta ahalmentsu eta suntsiezin agertzen den multzoaren artean.
Gainera, harri beltz hauek izaera tektonikoa edo geologikoa dute, lur-plakek bezala, barruko tentsioa ordura arte, eskulturaren espazioa indartzeko bere masa murrizten aritu zen Oteiza, ebakiak eta irekidurak eginez. Ordutik aurrera, berriz, espazioaren desokupazioa lantzen jardun zuen, hark kuboide deitu zien masa desberdinen bategite edo elkartzearen bitartez.
Kuboidea kubo antzeko bat da, dagozkion angelu zuzen batzuk aldatu zaizkiona askoz ere dinamikoagoa izan dadin. Oteizak Maklak izena eman zien harri beltzez egindako pieza hauei.
Makla hitzak mineralogian du jatorria eta mineral jakin baten kristalak antolatuta dauden moduarekin zerikusia du. Oro har, bi forma poliedrikoren edo gehiagoren interpenetrazioak osatzen du makla. Makletan, tentsio dinamikoa handien eraginpean kanpoaldean ahalmen izugarria duten efektuak sorrarazten dituzten horiek bezala. Era berean, maklen barruko asaldurak eragina du beren inguruko espazioa dinamizatzeko duten gaitasunean. Hasiera batean, aurreneko makla hauek kuboideetatik abiatuta eginda daude, beren masaren zati bat forma kurbatuan kenduta agertzen direlarik.
Oteizak 1957 eta 1958 urte bitartean egin zituen eta geroago 1973 eta 1974 urte bitartean landu zituen berriro.
Begiratu ditzagun makla hauen bariante batzuk ondoan agertzen diren bi idulki handi hauetan. Lau harri zuriek, konbinatuta, sail hau garatzen duten unitate mota aditzera ematen digute. Dagokien masaren zati bat falta zaien kuboideak dira, masa hori kuboide baten edo gehiagoren baliokide izanik.
Pieza hauen guztien artean Meninak (ganbila dena eta ahurra dena, txakurra eta ispilua) nabarmentzen da; Oteiza Velázquez-en koadro ezagunean oinarritzen da, bertako eszena lehen planoan dagoen artzakurraren eta koadroan ikusten ez den eszena zatia islatzen duen hondoko ispiluaren artean garatzen delarik. Oteizaren Meninetan, ispilua masan sartua dagoen kuboide hutsaren elementu ahurra edo konkaboa da, eta zakurra, kontrako aldean, erabat ganbil edo konbexu agertzen den kuboide irtena.