Surrealismoaren gauzak
Armairu antropomorfoa, 1939, Leonor Fini
Edward James
Iruzkinak
Gaueko serenata laburra, 1943, Dorothea Tanning
- Izenburua:
- Gaueko serenata laburra, 1943, Dorothea Tanning
- Erakusketa:
- Surrealismoaren gauzak
- Gaiak:
- Generoa eta sexualitatea | Artea eta literatura | Artea eta psikologia | Artea eta emozioa | Eragin artistikoa | Sorkuntza artistikoa | Sormena | Sinbologia | AEB | Beldurra
- Mugimendu artistikoak:
- Surrealismoa
- Artelan motak:
- Pintura
- Aipatutako artistak:
- Tanning, Dorothea
Koadro hau Dorothea Tanning artista surrealista amerikarrak egina da. Gaueko serenata laburra du izena, Mozart-en Eine Kleine Nachtmusik piezaren izen berbera, alegia.
Tanningek honela definitu zituen koadro surrealistak: “ez zuretzat ez niretzat irteerarik ez duten tranpak” bezala. Irudi artegagarria da honako hau, amesgaiztoko irudi bat bezalakoa, gauza errealak aldarazi eta beldurgarri bihurtzen dituzten zentzuan. Etxe bateko eskailera-buruan mamu itxurako bi haur hilzorian dagoen eguzki-lore bat apurtzen ari dira: jaka gorriz jantzitako neskak petalo erraldoi bat darama eskuan, beste petalo batzuk eskaileretatik behera erortzen ari diren bitartean. Beste neskak tente du ilea, indar ikusezin bat tiraka ari balitzaio bezala. Itxita dauden bi ateek, barrualdean gauza oker gehiago gertatzen ari direla dakarte burura, eskuinaldeko hirugarren atetik argia —esna gaudeneko eguneko mundu itxaropentsuaren argia, beharbada— sumatzen den bitartean.
Etxeetako barrualdea garrantzi handiko gaia izan zen Surrealismoan, bai diseinuarengatik baita psikologikoki dituen inplikazioengatik ere. Freud-en arabera, etxeetako gelek eta elementu arkitektonikoek esanahi zehatzak dituzte, ezaugarri sexualak eta kezkagarriak izan ditzaketenak.
Koadro hau Dorothea Tanningen obraren beste gai batekin ere lot daiteke: haurtzarotik helduarorako igarobidearekin. Izan ere, bere haurtzaroan irudipenezko mundu batera jo zuen Tanningek, herri-giroko bere bizimodu aspergarritik aldentzeko. Hauxe esango zuen geroago artistak: “ez zen ezertxo ere gertatzen, hormetako margotutako papera izan ezik”. Nobela gotikoetan, eta pasio sutsu eta ezkutuko familia sekretuei buruzko kontakizunetan murgildu zen. Azken hauek, bere hitzetan, “betiko zitaldu” zuten. Hala, bere koadro askotan, honetan bezala, irudi gotikoak erabili zituen: barne itogarriak eta viktoriar erara jantzitako emakumezko heroiak.