%100 Afrika

Iruzkinak

Bété alfabetoa. 449 marrazkiko seriea. Egilea: Frédéric Bruly Bouabré (Zéprégüé, Boli Kosta, mendebaldeko Afrika), 1990.

Postalen tamainako marrazkien serie hau arkatzarekin eta bolalumarekin eginda dago, kartoi gainean, eta alfabeto asmatu bat irudikatzen dute. Bouabré-ren herria, Bété herria, Frantziaren menpe egon zen 1960ra arte. Beteek ez dute hizkuntza idatzirik. Bouabréren irudi seriea alfabeto nazional gisa eratuta dago, irudien bidez, Bété herriarentzat. Karta bakoitzak silaba bat adierazten du. Osotara hartuta, alfabeto horrek giza soinu guztiak transkribatzen ditu.

Bouabréren lanaren bereizgarria hau da, bere hitzetan:

“Bizitzan espezifikoki afrikarra izango den idazketa molde bat bilatzea. Horixe da nire nahia”.

Bouabréren erreferentzia-puntu nagusiak Afrikako antzinako idazkerak dira. Idazkera horiek ez dute inolako zerikusirik beste hizkuntzetako ohiko sintaxi eta gramatika arauekin. Bouabrék idatziz jarri nahi du Afrikako kulturaren memoria, antzina-antzinatik belaunez belaun jasotako gauzen eta munduaren jakituria.

Bouabréren lana agerkunde baten ondorio da. 1948ko martxoaren 11n hauxe gertatu zitzaion, haren esanetan:

“Zeruak ireki ziren nire begien aurrean, eta zazpi eguzki koloretsuk edertasunezko zirkulua egin zuten euren Eguzki Amaren inguruan. Ni Cheik Nadro bihurtu nintzen, hau da, ‘ahazten ez duena’”.

Orduz geroztik, Bouabrék jakintza-arlo guztiak jorratu ditu, eta aztertzen aritu da arte eta tradizioei, poesiari, ipuinei, erlijioari eta filosofiari buruzko eskuizkribuak. Bouabréren pentsamenduaren bihotzean, gizakiak batzeko nahia dago. Artistak berak idatzi duenez:

“Odolezko neba-arrebok,

Bizirik dagoen gizadi osoaren, sei mila milioi gizakiren gernua eta kaka, disolbatuta, ‘lurpeko ozeano’ra doa, guk edaten dugun uraren ‘iturri bakar’ horretara. Beraz, gu guztiok odolezko neba-arrebak gara, lur bateratu batean bizi gara”.