Azteken Inperioa
Laugarren erakustokia
Seigarren erakustokia
Iruzkinak
Bosgarren erakustokia
- Izenburua:
- Bosgarren erakustokia
- Erakusketa:
- Azteken Inperioa
- Gaiak:
- Artea eta gizartea | Artea eta historia | Sinbologia | Bitxi-diseinua | Erlijioa | Kolonaurreko kulturak | Azteken inperioa | Xiuhtecuhtli | Animaliak artean | Erdialdeko Amerika | Tenochtitlan | Mexiko
Erakustoki honetan ikus daiteke gizarteko goi mailetako jendeak eraman bide zituen bitxi eta apaingarri pertsonalen bikaintasuna. Begiratu, esaterako, urrezko lepokoari: dortoka oskola eratzen duten beira aleekin eta txilinekin apainduta dago. Dortoka musikaren sinboloa da, eta lepokoa zeramana ibiltzean, txilin hotsa entzuten zen.
Urrezko hiru zintzilikariook ezin hobeki daude landuta. Betortz bereziak dituen aurpegi bizarduna erakusten dute, eta Xiuhtecuhtli irudikatzen dute, suaren jainkoa. Urrezko beste apaingarri batzuk animalia forma emanda landu zituzten: igel formako zintzilikarioa, eta sugearen burua (miztoa luzaturik) irudikatzen duen objektu bitxi bat. Suge ikaragarri hori ezpainetako bat da, eta ziurrenik goi mailako gerrari azteka batek eraman zuen. Apaiz batek biribil bat moztu zuen soldaduaren beheko ezpainaren azpian, eta ezpainetakoa sartu zion odoletan zegoen larruazalean. Bi miztoek, alde banatara luzaturik, bere tokian eutsiko zioten ezpainetakoari, zauriak orbandu bitartean.
Erdialdeko Amerikako herriek asko estimatzen zuten urrea, eta aztekek urregile iaioak ekarrarazi zituzten Tenochtitlan hiriburura beste alde batzuetatik. Aztekek, beren inperioan, beste komunitate batzuengandik ere lortzen zuten urrea, zerga gisa, eta Tenochtitlango urregileek urre hori landu, eta bitxiak egiten zituzten. Konkistan, espainiarrek lingotetan jarri zituzten Tenochtitlango urrezko apaingarri asko eta asko, Europara eramatea errazagoa izan zedin. Zorionez, inperioko urruneko probintzietan bitxi batzuek iraun egin zuten. Egun ezagutzen ditugun bitxi finenetako batzuk —hala nola barraskilo oskolaren forma duten aleekin eginiko korda— Chiapasko eta Oaxacako hilobietatik datoz.