Sekzioak | Intersekzioak. Guggenheim Bilbao Museoaren bildumak 25 urte

Iruzkinak

Jannis Kounellis, Titulurik gabea, 1988

Jannis Kounellisek 1988ko Veneziako Bienalerako egin zuen izenbururik gabeko lan hau, eta Italiako pabiloian egon zen ikusgai, obrarentzat berariaz prestatutako areto batean. Pieza tamaina handiko metalezko xafla berdinez eginiko ilara batez osatuta dago. Xafla horiek horman muntatuta daude, altuera jakin batean. Panel horietako bakoitzean, sei ikatz-zaku ageri dira, I formako altzairuzko habe astunen bidez lotuta. Unitateen errepikapen modularrak eta haien forma industrial gogorrek Ipar Amerikako minimalismoa dakarte burura dute, baina, era berean, nolabaiteko oreka ere badago, materia organikoz betetako zakuen izaera irregular eta desorekatuak sortua. Garrantzitsua da panelen eskala, Kounellisek nahita egin baitzituen birentzako ohe baten tamainakoak, giza gorputzaren proportzioa gogorarazteko.

Jannis Kounellis Grezian jaio zen, eta Bigarren Mundu Gerraren eta Greziako Gerra Zibilaren artean hazi zen. 1956an Italia aldera joan zen bizitzera, eta han lan egin zuen 2017an hil zen arte. Kounellis historia- eta arte-ikastun amorratua zen, eta ondorioztatu zuen gerraosteko Europako gizarteak ez zuela forma estetiko egokirik egungo munduaren izaera deskonektatu eta banatua islatzeko. 1960ko hamarkadaren amaieran, pintura eta eskultura konbentzionalak utzi, eta zatikakotasuna zein iragankortasuna nahita jorratzen zuten eskulturak, instalazioak eta antzezpenak sortzen hasi zen.

Kounellis 1960 eta 1970eko hamarkadetan Italian garatutako Arte Povera —edo arte pobrea— mugimenduko figura garrantzitsua izan zen. Artista-talde hark hortzak erakutsi zizkien gobernuak, industriak eta kulturak ezarritako arauei. Material organiko eta industrialak, hondakinak eta eguneroko bizitzako objektuak baliatzen zituzten beren obretan, eta naturaren, kulturaren eta ingurune fabrikatuaren arteko konfrontazio poetikoak sortzen zituzten haien bidez.

Bere ibilbidean zehar, Kounellisek material arrunten erabilera aztertu zuen, hala nola harria, kotoia, ikatza, ateak, ohe-egiturak zein kafe-ehogailuak, baita animalia biziak ere. Honako pieza honek agerian uzten du ikatzarekiko zuen betiereko interesa; izan ere, lurrarekin eta suarekin estu lotuta egonik, material horrek ederki jasotzen du eraldatzeko eta aldatzeko gaitasuna. Artistak eliza-arkitekturaren tradizioarekin ere lotu izan zuen pieza, iradoki baitzuen panelek horman duten kokapena bat datorrela XIV. mendeko margolan italiarrek eliza gotikoetan zuten altuerarekin.