Edukira zuzenean joan

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa

Titulurik gabea [pintura beltz satinatua], gutxi gorabehera 1951

Info gehiago

Cy + eskailera erromatarrak, 1952

Info gehiago

Iruzkinak

Pintura zuria [zazpi panel], 1951

Imajinatu pintura honek eta eskuinaldeko serie honetako beste hiru Pintura zuriek jendearengan eragin zuten txundidura. Bakoitza tamaina batekoa izan arren, elkarren ondoan jarritako mihise-kopuru desberdinetan eginak, guztiak erabat zuriak dira, eta arrabolaz zabaldutako horma-pintura zuri arruntez uniformeki estaliak daude, gainazala leuna eta laua gera dadin. Besteak bezala, zazpi paneleko pintura handi hau 1951n egina da, Rauschenberg-ek Ipar Carolinako Black Mountain Collegera egindako itzulerako bisitaldietako batean zehar, 1948an Frantziatik Estatu Batuerata itzuli ondoren ikasten hasi zen arte-eskolan. Garai hartan Pintura zuriak, ikusi zituzten haientzako, tradizioz koadro batek osatzen duen guztiaren ukapen probokatiboa ziren. Ez dago kolorerik, ez formarik ez eta gorabeherarik ere. Pintzelkadarik ez dago, ez eta ikusmena piztuko duen aldaketarik ere pinturaren loditasunean eta kalitatean.

Artearen historiari buruz zerbait baldin badakizu, hau baino askoz ere lehenago pintoreek egin izan dituzten eta guztiz kolorebakarrak diren beste zenbait koadro ezagutuko dituzu —ezagunenak, beharbada, Kasimir Malevich artista errusiarrarenak dira, 1910eko hamarkadan eginak—. Baina Malevichen hondo zuriko koadro zurietan tonuan edo pintzelkadan agertzen diren aldaketa txikietan irudi geometriko sinpleak antzeman daitezke argi eta garbi —lauki zuri bat hondo zuri baten gainean, adibidez—; Rauschenbergek, berriz, ez du uzten gainazalaren lautasuna oztopatuko duen ezertxo ere onartzen.       

Harrigarria bada ere, Pintura zuriak eta, bide batez, beltzak ere, koloreari buruz egindako hausnarketa baten ondorio izan ziren neurri batean. 1948an, Black Mountain Collegen, Rauschenbergen irakasle garrantzitsuena Josef Albers izan zen, aurretik Alemaniako Bauhaus arte-eskola iraultzailean irakaskuntzan aritutakoa. Albersen kezkarik nagusienetako bat kolorea zen, bereziki itxuraz koloreek aldatzeko duten modua, ondoan jartzen zaizkien beste koloreen arabera. Albersek, Rauschenberg ikasle gatazkatsutzat zuenak, kolore bakoitzak baino gehiago beren arteko erlazioak zuen garrantziaz konbentzitu nahi izan zuen. Rauschenbergek gerora honela zioen:

Kolore bat beste baten ordez erabiltzea nire menpe ez zegoela konturatu nintzen, gustuak ez bai ninduen gehiegi interesatzen. Materialak bereizita aztertu nahi nituen, eta horrek kezkatzen ninduen; ez nuen nahi pintatzea kolore bat beste bati zerbait egiteko erabiltzeko ekintza soil bat izatea, esaterako gorria erabiltzea berdea indartzeko, horrek gorriaren menpekotasuna edo antzeko zerbait inplikatzen baitzuen. Zalantza handiak nituen formak nahiera diseinatzearekin eta aurrez ezarritako nolabaiteko emaitza lortuko luketen koloreak aukeratzearekin, horrelako zerbait defendatzeko argumenturik ez bai nuen. Beste hitz batzuetan esanda, ez nuen nahi kolorea nire zerbitzura egotea. Horrexeagatik ekin nion Pintura zuriak eta beltzak egiteari, behintzat horixe izan zen arrazoietako bat.

Izan ere, Pintura zurien atzean zegoen arrazoietako bat besterik ez zen. Gertutik begiratzen baduzu, itzal-joko sotil bat eta isladak antzeman ahal izango dituzu aretoko argiak bai eta zeuk ere sortuak, mihisearen parean zutik edo mugitzen ari zaren bitartean.

Beti pentsatu izan dut pintura zuri haiek ez zirela pasiboak, oso sentikorrak edo, hobe esanda, hipersentikorrak baizik. Pintura haiek behatuz gero, pertsonek sortutako itzalei begiratuz gero, aretoan zenbat jende zegoen edo egunaren zein ordu zen jakin ahal izaten zenuen.

Itzalek eta isladek egiten dute koadroa. Gainera, edozein koadro, maisu zaharren lan bat edo konposizio garaikide bat izan arren, begiratzen deneko ingurunearen eraginpean daudela gogorarazten digu horrek. Koadroa munduaren zati bat da, ez, ordea, mundutik bereizia dagoen zerbait. Eta, erakusketa honetan ikusiko duzun bezala, Rauschenbergen betiko kezka izan da arte-lanaren eta bizitzaren arteko mugak haustea.

BESTE ATALAK

Soinuak, 1986

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Titulurik gabea, gutxi gorabehera 1950

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Titulurik gabea [pintura beltz satinatua], gutxi gorabehera 1951

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Pintura zuria [zazpi panel], 1951

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Cy + eskailera erromatarrak, 1952

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Titulurik gabea (Scatole Personale), gutxi gorabehera 1952

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Pintura lohia (John Cage-rentzat), gutxi gorabehera 1953

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

De Kooning-en marrazki ezabatua, 1953

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

De Kooning-i buruzko azalpena

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Minutiae, 1954

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Merce Cunningham

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Odaliska, 1955-58

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Danteren Infernorako ilustrazioak, 1958-60

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Aparejadorea, 1961

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Gabarra, 1962-63

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Serigrafiari buruzko azalpena

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Istripua, 1963

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Orakulua, 1962-65

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Capitol (Hezurrak eta Loturak), 1975

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Volon (Kartoia), 1971

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Sor Aqua (Veneziarrak), 1973

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Tampako zeramika-pieza 3 (Tampan egina), 1972-73

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Mora (Antzigarra), 1974

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Aurkibidea (Belauntzia), 1975

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Eguzki tribuna Jr. (Eremuak), 1978

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Regilar egunkariaren gehiegitasunak, 1986

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Zotina, 1978

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Horma-urmaela / ROCI Mexiko, 1985

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Elba zu ikusi baino lehen gai nintzen II, 1985

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Teknikei buruzko azalpena

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Bizikleta biblikoa (Borealis), 1991

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Katea-erreakzioa (Anagrama), 1996

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Liskarra (Arkadiako erretiroa), 1996

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Egun zoriontsuko gizona (Anagramak [hitz jokoa]), 1997

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago

Milia 1/4 edo 2 estadio-lana (The Quarter Mile or 2 Furlong Piece), 1981

Robert Rauschenberg: atzera begirakoa, Iruzkina, 1998

Info gehiago