ArkiEskultura

Iruzkinak

Sarrera

Hemen gozatuko duzun erakusketak izenburu hau du: ArkiEskultura: arkitekturaren eta eskulturaren arteko harremana, XVIII. mendetik orain arte.

«Baina zer da ArkiEskultura?» galdetuko duzu. Begira ezazu zeure ingurura: munduko arkieskulturarik ikusgarrienetako baten erdian zaude. Urrutitik, Bilbora hurbiltzen diren guztiek eskultura moderno erraldoi gisa ikusten dute Guggenheim Museoa. Hans Arp‑en hitzetan, estralurtarren espazio ontzi baten antzera lur hartu du hiriaren erdigunean. Hala ere, Frank Gehry kanadar arkitektoak egindako eskultura erraldoia ez da monumentua edota oroitarria soilik. Izan ere, barrutik ibil zaitezke. Hiru solairu ditu, eta horrek arkitekturako pieza funtzional bihurtzen du.

Une honetan, arkitektura eskultorikoan benetako booma gertatzen ari da. Ordenagailu bidezko teknologia eta eraikuntzako material berriak direla medio, garapen iraultzaileak gertatu dira eraikuntzako ingeniaritzan. Zati batean, horri esker izan da posible arkitektoek inoiz baino forma bitxiagoko eraikinak diseinatzea; adibidez, Guggenheim espazio ontzia, edota puru forma duen Swiss Re aseguru eraikina, Norman Fosterrena. Eraikina iaz ireki zuten Londresen, eta erakusketan haren eredua dago ikusgai.

Gaur egungo arkieskulturak tradizio luzearen ondorio dira; bilakaera horretan, arkitekturak eta eskulturak elkar aberastu dute, bai eta elkar ustiatu ere. Bien arteko harreman horren historia da erakusketa honen gaia. Beraz, ikusten duzun bitartean, gogoan izan ezazu erakusketak ordena kronologikoari jarraitzen diola. Hamar kapituluz osatuta dago. Hasteko, Etienne‑Louis Boullée XVIII. mendeko arkitektoaren esfera formako monumentu itzela dugu; eta, amaitzeko, Suitzako laku baten gainazaleko altzairuzko monolitoa, Jean Nouvel frantziar arkitektoak 2002an egina.

Bisitaldia egitean gogoan izan beharreko beste gauza bat erakusketaren antolamendu berritzailea da. Eskultura originalen eta arkitekturako ereduen artean berehalako kontrastea eratzen da. Ondorioz, eraikin ospetsuen ereduak eskala txikiko eskultura gisa ageri dira; eta, alderantziz, eskultore ezagunen lanetako arkitekturazko elementuak azaltzen dira. Beraz, erakusketa hau berezia da biak batera ikusteko aukera ematen duelako. Objektuei ez diezu banaka begiratzen, inguruko beste objektu batzuekin alderatuta ikusten dituzu; batzuetan, baita objektu talde osoekin alderatuta ere. Antzekotasun hunkigarri ugari aurkituko duzu, eta interes handiko ikuspegi berri ugari aterako duzu.