Pertzepzio aldakorrak: Guggenheim Museoaren Panza Bilduma
Brice Marden — La Solanako markesaren aburuz
James Turrell [argiaren inguruan]
Iruzkinak
James Turrell — Gau-pasalekua
- Izenburua:
- James Turrell — Gau-pasalekua
- Erakusketa:
- Pertzepzio aldakorrak: Guggenheim Museoaren Panza Bilduma
- Gaiak:
- Artea eta espazioa | Artea eta pertzepzioa | Artea eta zientzia | Sorkuntza artistikoa | Argia | Bolumena | Geometria | Kolorea | Espiritualtasuna | Ganzfeld efektua
- Artelan motak:
- Instalazioa
- Aipatutako artistak:
- Turrell, James
James Turrell-ek 1987an egin zuen Gau-pasalekua, Espazioa banatzeko eraikuntzak delako instalazio-multzoko osagaietako bat dena. Horrelako instalazioak egiteko, Turrellek angeluzuzen formako irekidurak ebakitzen ditu paretan eta irekidura horren atzetik gune bat sortzen du, tintatutako argia barra-barra sartzen delarik. Eremu honi “zentzumenen espazioa” deritzo, eta neutrala dela esaten du: “beragandik ezer ez”.
Elementuen konbinaketa honen bitartez, Turrellek Ganzfeld fenomenoa izenekoa nahita sortzen du. Horrela, begiari ez zaio erreferentzia-punturik uzten, ez du zertan arreta jarri. Ez dago ez gainazalik ez sakontasunik argian, kolorea eta dirdira bakarrik. Honek ilusio optiko moduko bat sortzen du. Badirudi argiak masa eta bolumena dituela. Zenbaitetan, ikusleek laukizuzen formako irekiunea gainazal lau bat dela pentsatu dute, beren gorputzak gainean jarri dituzte eta barnean erori dira.
Turrellek gogor ikasi ditu matematika eta ingeniaritza. Honek lagunduko digu bere instalazioen alderdi zientifikoa ulertzen. Bere obraren funtsa argian, espazioan eta pertzepzioaren izaeran datza. Zuk ikusten duzuna bertan dago ala zure irudimena da? Artistak bere obrak ikustera gerturatzen direnei ez die “bisitari” deitzen, “hautemale” baizik. Hala ere, obrak ez du pertzepzioa bakarrik eskatzen, behaketa, meditazioa ere eskatzen ditu. Harreman izpiritual sakonak ditu, adibidez, “argi jainkotiarra”ren ideiarekin.