Jeff Koons: atzera begirakoa
Esfera islatzailea (Farnese Herkules) [Gazing Ball (Farnese Hercules)], 2013 eta Esfera islatzailea (Ariadna) [Gazing Ball (Ariadne)], 2013 [Esfera islatzaileak saila]
Iruzkinak
Puppy, 1992 [Guggenheim Bilbao Museoaren kanpoaldean]
- Izenburua:
- Puppy, 1992 [Guggenheim Bilbao Museoaren kanpoaldean]
- Erakusketa:
- Jeff Koons: atzera begirakoa
- Gaiak:
- Artea eta gizartea | Herri-kultura | Masa-kultura | Sorkuntza artistikoa | Tamaina | Bizitza
- Artelan motak:
- Eskultura
- Aipatutako artistak:
- Koons, Jeff
Beharbada, Jeff Koons-en lanik ezagunena Puppy da, Zeruan egina seriearen inguruan sortutako eztabaidaren ondorioz sortu zuen txakur erraldoia. Koonsen itzulera izan zen kritika eta publikoaren aurrera, bere lanik maitatuenetako batekin. Lorategi bertikal monumental hau 1992an ezarri zen, aldi baterako, Waldeck-eko gaztelu barrokoaren ohorezko patioan, Alemaniako Bad Arolsen hirian, Kassel-etik hurbil; bertan, IX. Documenta erakusketa egiten ari zen. Lehenengo bertsio hark 11 metro zuen, eta egurrez egin zen. Gero, Koonsek beste bertsio bat sortu zuen, altzairuzko egitura zeukana, eta Sidneyko Arte Garaikideko Museoan egon zen ikusgai. 1997an, artelan hori Guggenheim Bilbao Museoaren berezko bildumarako eskuratu zuten eta behin betiko mugitu zuten hara, eta eraikinaren aurrean jarri zuten, urte hartako irailean, inaugurazioa zela eta.
Koonsek horrela jarraitu zuen ugalkortasunaren eta bizitza-zikloaren inguruko esplorazioa bizirik dagoen artelan honetan; izan ere, hazten jarraitzen du eta denborarekin aldatu egiten da, lorez eginiko beste artelan batzuekin gertatzen den bezala, besteak beste, Split-Rocker. West Highland white terrierra da, txakur txikia, eta janzten duten ia laurogei mila loreek sustraiak lurrean hondoratzen dituzte, altzairu herdoilgaitzez eginiko egitura batean eutsiak daudela.
Artelan honen argudioak, Zeruan egina serietik kronologikoki hurbil dagoenak, Koonsek azaldutako ideia honetara hurbiltzen gaitu: artelanak ez du zertan baztertzailea izan eta guztiok ezagutzearen alde egiten du. Loraldia oinarrizkoa da; izan ere, berehalako hazkundea eta hazkunde anarkikoa inplikatzen ditu, eta horrek egiten du artelana bizia eta aldakorra izatea, bizitzaren boterera bidaltzea, dimentsio espirituala barne, kontserbaziorako dedikazioa behar dela.
Jeff Koonsen artelanaren ibilbide honekin amaitzeko, Jan Avgidos-ek 2009ko Guggenheim Bilbao Bildumaren katalogoan eskainitako hitz batzuekin amaituko dugu:
“Helduen munduaren hainbat zantzuz indartutako haurren harridura eta inozentzia da Koonsen artelanari eta garrantziari eusten dion tentsioa. Bere artelanaren aldarrikapenean aurrera egiten duen neurrian –ez bakarrik eskala-aldaketen bidez, baita entzule-mota batzuei zuzentzean ere, izan amateurrak edo arte-jolaseko profesionalak–, bere ahalegin artistikoetan ahulak, iheskorrak eta, sarri, eguneroko bizitzaren joan-etorrietan eta zalapartan galtzen diren giza esperientziaren alderdiak ikus ditzakegu. Koonsen artea heldu egin da, plazera intentsitate paregabearekin ekoizteko; horretarako, erabiltzen dituen baliabideek birtualki unibertsala den erakarpena eta berehalako atxikipena ziurtatzen dute; ideia horiek ikusizko berehalako ikuspegi seduzitzailetik interpreta daitezke edo artearen bereizgarri espektralaren azpian dagoen teknologiaren arrandia erakargarritik interpreta daitezke".