Cy Twombly

Iruzkinak

Arcadia (Arkadia) [205 aretoa]

Arkadia 1958koa da. Ordurako Italian bizi zen Twombly, Estatu Batuak atzean utzita. Arkadia Erroman pintatu zuen, Mediterraneoko itsasaldean udaldia eman ondoren, eta garai hartako oroitzapenak gogora ekartzen ditu. Twombly uraren distiran inspiratu zen: Mediterraneoko itsasoa beti “zuri-zuri” dagoen ura dela zioen. Argi zuri horren isla Arkadia obra honetan ageri da. Roland Barthes kritikariak Twomblyren aldi honetako pinturen eragina “Mediterraneoko efektu” gisa deskribatu zuen.

Koadro honek Twomblyri Antzinatasunak eragindako lilura ere aditzera ematen digu. Arkadiaren gaiak —artzainen paradisuak— aspaldidanik erakarri izan ditu artistak. Nicolas Poussin-en hamazazpigarren mendeko pinturan, Et in Arcadia Ego izenekoan, nekazari batzuk agertzen dira hilobi bat deskubritzen. Latinezko tituluak “Arkadian ere nago ni (Herioa)” esan nahi du eta heriotzak bizitzan edonon eta edonoiz dagoelaren inguruko alegoria bat da. Paralelismo ugari daude Twomblyren eta Poussinen artean. Twomblyk “Poussin izateko” nahia adierazteaz gainera, bi artistek hogeita hamar urte inguru zituzten Erromara bizitzera joan zirenean. Poussinen pinturetan legez, hilkortasunaren ideia garai hartan Twomblyk buruan oso sartua zuela dirudi. Ingelesezko “death”, heriotza esan nahi duena, eta italierazko “morte” baliokidea askotan agertzen dira 1957 eta 1958 urte bitarteko bere lanetan idatziak.

Twomblyren Arkadia, aldi honetako beste obra batzuk bezala, erdi agerian eta erdi ezkutuan dauden lerro eta hitz zatiengatik bereizten da eta arkeologoek apurka-apurka agerian utzitako antzinako zibilizazioen geruzak gogorarazten dizkigute. Izan ere, 1957ko argazki batean —Arkadia pintatu zuen urtekoa— Ponpeiako aurrien artean agertzen da Twombly. Arkadian, alde batean graffiti antzeko geruza ilunek lurperatutako hiri horretako hormetan aurkitutako zerbaiten itxura dute: berriro ere, hilkortasunaren oroigarri sotil bat, beharbada.