ERRUSIA!

Iruzkinak

Vladimir Yankilevsky, 14. triptikoa: Autorretratua (Artistaren aitaren oroipena)

1987ko lan honek hiru zati ditu. Vladimir Yankilevsky-k bi dimentsioko irudiak eta hiru dimentsiokoak batzuk besteen ondoan jarri zituen. Erdiko panelean gizonezko irudi bat ageri da, neguko berokia eta txapela jantzita. Metroan dago, eta heldulekuari eusten dio egunkaria irakurtzen duen bitartean. Gizonak presentzia hautemangarria du, oinetan duen maleta errealak nabarmentzen duena. Horren aldean, eskuineko eta ezkerreko paneletan ageri diren gizonezko irudiak silueta abstraktu soilak dira. Ezkerreko irudia zuria da, eta hainbat lerro koloredun ditu erdialdetik. Eskuineko irudia beltza da, eta lerro zuriak eta grisak ditu posizio berean. Irudi beraren bertsio positiboa eta negatiboa dira, eta jaiotza eta heriotza irudikatzen dutela uler daiteke. Irudi solidoenak, erdialdean metroan ageri denak, bi une erabakigarri horien artean gertatzen den bizitzaren bidaia irudikatzen du. Era berean, lana artistaren aitarentzako omenaldi pertsonala eta hunkigarria da, hura denbora gutxi lehenago hil baitzen.

Yankilevskyk harreman arazotsua zuen sobietar agintaritzarekin, harik eta azkenean, 1990ean, Mendebaldera bizitzera joan zen arte. 1962an, Moskuko Plaza Gorriko erakustareto batean egin zen arte-erakusketa ofizialeko atal berezi batean parte hartu zuen. Erakusketa horretan hainbat artistaren lana erakusten zen, errealismo sozialistaren estilo ofizialetik hainbat eratan urrundu zirenak. Nikita Khrushchev sobietar buruzagiak erakusketa ikusi zuen. Lanen aurrean, Yankilevskyren lanaren aurrean barne, erreakzio bortitza izan zuen, eta erasoaldi berria hasi zen arte askatasunaren aurka. Han ziren artistei honako hau esan zien: “Eman iezadazue zerrenda bat atzerrira, mundu askea deitzen diozuen horretara, joan nahi duzuenon izenekin. Bihar bertan atzerrirako pasaporteak emango dizkizuegu, eta alde egin ahal izango duzue. Hemen ez duzue etorkizunik. Hemen erakusten dena Sobietar Batasunaren aurkakoa da, besterik ez”.