Txina: 5.000 urte
Pinturaren atala. Zhao Kui; Du Fu-ren poemen izpirituaren ildotik; hegoaldeko Song dinastia; esku-bilkaria
Pinturaren I. atala. Shang Xi; Xuande enperadorea irtenaldi batean; Ming dinastia; esekitzeko bilkaria
Iruzkinak
Pinturaren I. atala. Wang Meng; Etxea Qingbian mendietan; Yuan dinastia; esekitzeko bilkaria; Ni Zan; Sei zaldun, Yuan dinastia; esekitzeko bilkaria
- Izenburua:
- Pinturaren I. atala. Wang Meng; Etxea Qingbian mendietan; Yuan dinastia; esekitzeko bilkaria; Ni Zan; Sei zaldun, Yuan dinastia; esekitzeko bilkaria
- Erakusketa:
- Txina: 5.000 urte
- Gaiak:
- Arte orientala | Artea eta historia | Sinbologia | Paisaia | Yuan aldia | Kaligrafia | Txina | Sentimenduak
- Teknikak:
- Tinta txinatarra
- Artelan motak:
- Pintura
- Aipatutako artistak:
- Ni, Zan | Wang, Meng
XIII. mendearen azken aldian, Kublai Jan-ek, Jenjis Jan mongol konkistatzaile handiaren ilobak, Txina inbaditu zuen. Txina, lehenbizi beraren historia luzean zehar, kanpotarrek hartu eta gobernatu zuten oso-osorik. Ondorioz, umetatik gobernu-postuetarako hezi zituzten aditu konfuzianista ugari etorkizunik gabe geratu ziren, eta beren bizibidea beste nonbait aurkitu behar izan zuten. Haietako batzuek kaligrafia eta pintura landu zituzten, hasieran amateur gisa, baina geroago sariak lortzeko asmoarekin. Bi paisaia oso ezberdin horietan ikusten dugun bezala, egilearen xedea ez zen izan ikusleengan mendietan barna ibiltzearen sentsazioa gogoraraztea, baizik eta beraren izate eta sentimenduen berri adieraztea.
Ezkerreko paisaiaren egilea Ni Zan izan zen; jaiotzaz, nekazari-lurretako zaldun edukitsua zen, baina azken urteak urgaineko etxe batean eman zituen batetik bestera, zerga astunei eta gerrari ihesi. Marrazten dituen paisaiak nahikoa soil eta zabalak dira beti: zuhaitz batzuk ibai ertzean, muino batzuk ibaiaz beste aldean, eta gizakirik ia inoiz ere ez. Pintura honen izenburuak, “Sei zaldun”, sei zuhaitz garaiak aipatzen ditu; zutik eta artez daude, aditu konfusionistak bezala. Seguruenik ere, aditu-bilera baten bildutako sei lagunen adierrazgarri dira.
Ni Zanez esan zuten “tinta urrea bailitzan erabiltzen zuela.” Pintzelaren erabilera lehorra eta itxura soileko irudiak egilearen alienazioaren metaforak dira, mundua kutsaturik zegoela uste baitzuen.
Eskuineko pintura Ni Zanen aldikide eta adiskidea izan zen Wang Meng-ek egin zuen. Honek beste asmo baterako baliatzen zuen paisaiagintza. Wang ez zen aditu bakartu gisa bizi izan; aitzitik, aldi batez bere karguari eutsi zion mongolen agintaldian, bai eta aldi labur batez Yuan dinastiaren ondorengo Ming dinastian ere; kartzelan hil zen, altxamendu batean parte hartu izana leporaturik. Beraren garaiko gizarte-arazo korapilotsuetan murgiltze hori agerian dago paisaia honetan: forma bihurri eta oso landuak, argi-itzal efektu asaldagarriak, eta nahita sorturiko orekarik eza. 1366 urtean pintatu zuen, dinastiaren agintaldiko azken urteko zurrunbiloan; gaia beraren familia da (ezkerraldeko erdi parean, urrunean), Qinbian mendietan, baina gai bereko pinturek eduki ohi dituzten segurtasuna eta oreka ez dira inondik ere ageri.
Paisaiaren adierazkortasun-ahalbideen arloan egin ziren esperimentu horiek Txinako pintura aldatu zuten, ordura arte piktorikoagoa eta deskriptiboagoa izana baitzen — aldaketa hori modernismoaren hasieran gertatu zen Mendebaldean, hots, Txinan baino mila urte geroago.
Bilkarian dauden idazkiak, artistak berak egindako inskripzioak eta sinadura aparte utzita, aldi hartan eta geroago lana miretsi zutenek gehitutako iruzkinak dira, poesiak eta prosa. Gorrizko ikurtxoak zigiluak dira, artistak berak, inskripzio-egileek eta pinturaren jabe izandakoek jarriak.