Edukira zuzenean joan

Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua

katalogoa

Justin K. Thannhauser eta Rudolf Levy kartetan jokatzen

Izenburua:
Justin K. Thannhauser eta Rudolf Levy kartetan jokatzen
Argitalpena:
Bilbao: Guggenheim Bilbao, 2018
Neurriak:
23 x 30 cm
Orrialdeak:
175 or.
ISBN:
978-84-95216-86-1
Lege gordailua:
BI-1416-2018
Erakusketa:
Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua
Gaiak:
Artelanak | Lan-prozesua | Teknika eta materialak
Teknikak:
Marrazkia | Urtinta
Artelan motak:
Pintura
Aipatutako artistak:
Pascin, Jules

Justin K. Thannhauser eta Rudolf Levy kartetan jokatzen
(Justin K. Thannhauser et Rudolf Levy jouant aux cartes), 1911ko abenduak 24
Luma eta tinta marroia koloretako arkatzekin, paper leun gainean, 24,4 × 31,4 cm
Thannhauser Bilduma, legatua, Hilde Thannhauser 91.3911
Inskripzioarekin sinatua eta datatua, goian eskuinean, tinta marroiz: Justin Thanhauser [sic] vor Ankunft / des Christkindls 1911 / Pascin / Café du Dôme-; atzealdeko inskripzioa, goi-erdialdean ezkerrean, tinta marroiz: Artaval und Dr. Kirstein
Ez du ur-markarik

Jatorria

Artistak Justin K. Thannhauserri emana, Munich, eta ondoren, Luzerna, Berlin, Paris eta New York, 1911ko abendua (40154. zk.); haren emazte/alarguna Hilde Thannhauser, Berna, 1976rako jada; Hilde Thannhauserrek Solomon R. Guggenheim Foundation-i legatua, New York, 1991, dohaintza aginduaren, 1984, arabera.

Materialak eta prozedura

Jules Pascinek Justin Thannhauser-i oparitutako oroigarri honek bildumagile izango zen 19 urteko gaztea irudikatzen du eskuinaldean, eta Rudolf Levy artista alemana (1875-1944) ezkerrean, kartetan jokatzen Café du Dôme-n, 1911ko Gabon gauean. Montparnasseko paristar kafetegia zuten topaleku gogokoen Levyren, Fascinen eta Rive gouche-n bizi ziren beste hainbat artista eta idazle atzerritarrek. Thannhauser Parisen bizi izan zen 1911n, bere ikasketetan sakondu eta hiri hartako artistekin eta arte-merkatariekin harremanetan jartzeko helburuarekin. 1912an itzuli zen Munichera, aitaren Moderne Galerien lanean jarraitzeko.

1905ean Parisera iritsi baino lehen, artea ikasi zuen Pascinek Munichen. Han, Jugend arte abangoardistako aldizkari alemanerako ilustrazioak eta Simplicissimus astekariarentzat marrazki satirikoak egiten atera zuen bizimodua epe labur batez1. Thannhauserren marrazkiaren atzealdean zaldi gainean dauden bi gizon irudikatzen dituen zirriborroak Pascinen karikatura satiriko haiek gogorarazten ditu. Atzealdeko idazkunak honakoa dio, itzulita: “Artaval eta Kirstein doktorea”. Artaval artistak lotura zuen Café du Dômen biltzen ziren Pascinen inguruko erbesteratuekin —Dômiers izenez ezagunak—, eta “Kirstein doktorea” Gustav Kirstein (1870–1934) bildumagile eta arte editore alemana izango zen, seguru asko2.

Metalezko lumatxo bat erabiliz, Pascinek kromozko kanpetxe-tinta marroiz egin zuen marrazki hau; berde- eta gorri-koloreko arkatzezko trazu batzuez nabarmentzen ditu pintoreak Thannhauserrek eskuan dituen kartak eta haren ezpainak. Rudolf Levy edadetua eta gorputz sendokoa ageri da, baina Pascinek ez du osorik irudikatzen; haren, aurrez aurre, gazte eta argal ageri da Thannhauser, eta konposizioaren erdigunea osatzen du. Betile nabarmenekin eta ilea gominaz ezin hobeto orraztuta, arte-historiagilea eta galerista izateko helburua zuen gaztea Levyrengandik urrun samar dago irudikatuta. Marrazki honen paperak galdua du kolorea, Guggenheimen bilduma osatu aurretik denbora luzean egon baitzen erakusgai. Pascinen marrazkia izan zen Thannhauserrek bildumagile gisa erositako lehenengo lanetako bat eta denbora gehien egon zena haren familiaren esku. (JW)

[Itzulpena: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

  1. “Jules Pascin, 1885–1930”, in Thannhauser: The Thannhauser Collection of the Guggenheim Museum, argit. Matthew Drutt, Solomon R. Guggenheim Foundation, New York, 2001, 281. or. [itzuli]
  2. Gustav Kirstein dk., jatorriz Leipzigekoa, arte-mezenas ospetsua izan zen, eta arte-erreprodukzioetan espezializatutako E.A. Seemann argitaletxearen jabekidea. [itzuli]

PDF-a JAITSI