Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua

katalogoa

Akrobata gaztea eta haurra 

Akrobata gaztea eta haurra (Jeune acrobate et enfant), Paris, 1905eko martxoak 26
Tinta eta gouachea kartoi gainean, 31,3 × 25,1 cm
Thannhauser Bilduma, dohaintza, Justin K. Thannhauser 78.2514.42
Sinadura eta data behean eskuinean, tinta beltzez: Picasso / 26 Mars 05; behean eskuinean idatzia, tinta beltzez: A Mlle / A. Nachmann

Jatorria

Mlle A. Nachmann-ek artistarengandik eskuratua, Cannes, ca. 1905; Justin K. Thannhauserrek Nachmann-i erosia, bitartekari ezezagun baten bidez, Paris, eta geroago New York, 1939ko abuztua (40174 zk.); Thannhauserrek Solomon R. Guggenheim Foundation-i legatua, New York, 1978, museorako dohaintza-aginduaren, 1963, eta mailegu luzaturen, 1965, arabera.

Materialak eta prozedura

Pablo Picassoren Parisko estudioa Medrano zirku famatutik gertu zegoen, eta bai Picasso bai beste artista batzuk —Edgar Degas, Georges Seurat (1859–1891) eta Henri de Toulouse-Lautrec besteak beste—, maiz joaten ziren zirku hartara XIX. mendearen amaieran eta XX. mendearen hasieran. Alabaina, Picassoren akrobaten eta zirkuko artisten lehen erretratu malenkoniatsuak hiriaren kanpoaldeko paisaia mortu batean daude kokatuak.

Akrobata gaztea eta haurra ¹ markoen atzealdean erabili ohi diren kartoi latz eta gogorretako batean egina dago, eta trazu fineko eta tinta beltzeko luma-muturrez egindako marrazki batekin hasi zuen Picassok. Lehendabizi bi irudien ingeradak egin zituen, eta bizkor-bizkor zirriborratu zituen paisaia eta goiko partean ezkerraldean ageri den eraikin bakarra. Marra segurua eta arina da. Infragorrizko erreflektografiaz egindako azterketak ez zuen aldaketarik azaldu konposizioan, baina tintaz egindako lehen marrazkiaren irudi argiago bat agerrarazi zuen. Picassok tinta beltz diluitua erabili zuen, pintzelez aplikatua, eszena marrazteko eta konposizioa osorik inguratzen duen ertza markatzeko. Ondoren, tintaz egindako irudien marra finen artean pintura opakua aplikatu zuen, oinarri urtsuarekin —gouachearen ezaugarria da—, kolore arrosa, urdin, gris eta zuri urdinkarakoa. Bigarren gouache-geruza bat aplikatu zuen gero, ilunagoa, formak osatzeko eta elementu figuratiboei itzala eransteko. Artistak ardura handiz landu zituen ondoren berriz ere pertsonaia bakoitzaren aurpegiko ezaugarriak, eta argiago definitu zituen gero ezkerreko haurraren besoak, gouachearen gainean luma eta tinta beltza aplikatuta. Kartoiaren zuntzak lehertuta ageri dira eremu horietan, eta horrek adierazten du kartoia ez zegoela guztiz lehorra tinta aplikatu zenean.

Lehen planoan, pinturaren beheko partean, arrasto beltz batzuk sumatzen dira, biribil antzekoak, gouache arrosakarako ur-kolore arin batean. Azken analisiek berun-zuria dagoela berretsi dute, eta horrek adierazi lezake oinarri urtsuko pinturak erreakzio kimiko bat pairatu duela, berun-zuriaren iluntzea esaten zaiona, zeinaren bitartez berun-karbonato basikoa konposatu beltza bihurtzen baita kutsadura atmosferiko luzearen ondorioz, hau da, hidrogeno-sulfuroaren eraginez². Era berean, sumatzen da berun-zuria ilundu egin dela erdialdeko irudiaren besoetako gouache arrosakaran³. (JW) 

[Itzulpena: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

1. Artelana hemen agertzen da: Christian Zervos, Pablo Picasso, 6. alea (Cahiers d’art, Paris, 1954), 718 zk., 87. xafla (titulurik gabea); Pierre Daix eta Georges Boudaille, Jean Rosselet-ekin, Picasso: The Blue and Rose Periods; A Catalogue Raisonné, 1900–1906, ingelesezko itzulpena: Phoebe Pool, Greenwich, Connecticut: New York Graphic Society, New York, 1967 261. or., XII.15 zk., erreprodukzioa. [itzuli]
2. X izpien erreflektografia erabili zen pigmentuetako beruna aurkitzeko, bai parte honetan, bai gouache zuriko beste parte guztietan. [itzuli]
3. X izpien erreflektografiak beruna eta merkurioa topatu zituen gouache arrosakaran, eta horrek adierazten duenez, litekeena da berun-zuriaren eta pigmentu gorri ilunaren nahasketa bat izatea. [itzuli]

PDF-a JAITSI