Edukira zuzenean joan

Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua

katalogoa

Bidearen amaieran

Izenburua:
Bidearen amaieran
Argitalpena:
Bilbao: Guggenheim Bilbao, 2018
Neurriak:
23 x 30 cm
Orrialdeak:
175 or.
ISBN:
978-84-95216-86-1
Lege gordailua:
BI-1416-2018
Erakusketa:
Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua
Gaiak:
Heriotza | Artelanak | Lan-prozesua | Teknika eta materialak
Teknikak:
Olio-pintura
Artelan motak:
Pintura
Aipatutako artistak:
Picasso, Pablo

Bidearen amaieran (Au bout de la route), Bartzelona, ca. 1899–1900
Olio-pinturazko lausodura eta Conté ziria paper berjuratu gainean, 47, 1 × 31,3 cm
Thannhauser Bilduma, dohaintza, Justin K. Thannhauser 78.2514.33
Datarik gabea; behe-eskuineko angeluan sinatua, Conté ziri beltzaz: -P. Ruiz Picasso-
Ur-marka ezkutuarekin eta koroarekin, ezkutuaren barruan1: JOHANNOT

Jatorria

Bilduma pribatua, identifikatu gabea, Bartzelona; Justin K. Thannhauser, New York, jada 1957rako (40162. zk.); Thannhauserrek Solomon R. Guggenheim Foundationi legatua, New York, 1978, museoarentzako dohaintza-aginduaren, 1963, eta mailegu luzatuaren, 1965, arabera.

Lehen erakusketak

New York, Museum of Modern Art, Picasso: 75th Anniversary Exhibition, 1957ko maiatzak 22–irailak 8, 14. or., erreprodukzioa (izen honekin: Redemption, 1898?); Art Institute of Chicago-ra eraman zuten, 1957ko urriak 29–abenduak 8.
Filadelfia, Philadelphia Museum of Art, Picasso: A Loan Exhibition of His Paintings, Drawings, Sculpture, Ceramics, Prints and Illustrated Books, 1958ko urtarrilak 8–otsailak 23, 1. zk., erreprodukzioa (izen honekin: Redemption, 1898).
New York, Museum of Modern Art, Art Nouveau: Art and Design at the Turn of the Century, 1960ko ekainak 6–irailak 6, 222. zk., erreprodukzioa (ca. 1898 datarekin); toki hauetara eraman zuten: Pittsburgh, Carnegie Institute (gaur egun Carnegie Museum of Art), 1960ko urriak 13–abenduak 12; Los Angeles County Museum (gaur egun Los Angeles County Museum of Art), 1961eko urtarrilak 17–martxoak 5; Baltimore Museum of Art, 1961eko apirilak 1–maiatzak 15.

Materialak eta prozedura

1960an, Bidearen amaieran (Au bout de la route, 129. or.) bere marrazkiaren argazki bat erakutsi ziotenean, Pablo Picassok hunkituta erantzun zuen: “Heriotza denen zain dago bidearen amaieran, nahiz eta aberatsak zalgurdian joan eta oinez pobreak”2. Conchita bere arreba gaztea 1895ean difteriaz hil eta gero egin zuen artistak obra, bera eskarlatinatik suspertu berria zenean, Madrilen bizi zen artean. Hileta-segizioaren gaia landu zuen Picassok garai hartako beste obra batzuetan ere, bereziki Hobiratzea landan (1900) izenekoan.

Komentatzen ari garen marrazkiaren konposizioa Conté ziri beltzaz markatu zuen artistak lehenik, arrasto bizkor eta arinekin, itxuraz. Infragorrizko erreflektografiaren azterketak adierazten du Picassok ukitu arinekin landu zituela zaldiak eta zalgurdiak, probisionalki marraztuz marra meheekin, eta behean erdialdean makilarekin oinez doan pertsonaren eta haren atzean doanaren buru makurtuak zirriborratuz, bata zein bestea pintura urdinez estaliak orain.

Behin konposizio nagusia taxuturik, Picassok marrak azpimarratu zituen, hartarako Conté ziriaren arrasto ilunak erabilita, eta ondoren kolore uniformeko pintzelkada zabalak egin zituen, olio-pintura diluitua edo essence delakoarekin, ziurrenez3. Teknika hori Edgar Degas-ek eta Henri de Toulouse-Lautrec-ek XIX. mendearen erdialdeaz gero bultzatu zuten (Au salón, 1893.), eta Picassok paper (Trois baigneuses, 1920) eta mihise gaineko obra askotan erabili zuen4.

Marrazkia bukatzeko, essencearen ondoren, Picassok lerro ilunak erantsi zituen Conté ziriarekin, hasierako marka beltzak sendotzeko. Trazu beltz trinko eta indartsu horiek hileta-segizioaren pisua indartzen dute, urrutian dagoen heriotzaren aingeru hegodun baten aldera doazen irudiekin. Heriotzak eskuetan daukan sega luze eta makotu batekin espero ditu, kanposantu bateko harresiaren arkua gurutzatzen duten bitartean. (JW)

[Itzulpena: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

  1. Johannot and Co. paper-fabrika frantses bat zen, XVII. mendean fundatua, eta Annonany-n zegoen, Frantzian, Lyonetik gertu. Picassok obra askotan erabili zuen Johannot papera, Vivian Endicott Barnett-engan seinalatzen denez: The Guggenheim Museum: Justin K. Thannhauser Collection, Solomon R. Guggenheim Foundation, New York, 1978, 108. or. 1956an Johannot and Co. Arches eta Rives-ekin elkartu ziren, eta Arjormari taldea sortu zuten. [itzuli]
  2. Pablo Picasso, hemen aipatua: John Richardson, Pablo Picasso: Watercolours and Gouaches, Barrie and Rockcliff, Londres, 1964, 16. or.; John Richardson Daniel Catton Rich-i, 1973ko azaroak 30, Solomon R. Guggenheim Museum 78.2514.33 komisariotza-objektuaren fitxategia (Pablo Picasso, The End of the Road). Pablo Picassoren Bidearen amaieran hemen ageri da: Christian Zervos, Pablo Picasso, 21. alea, Cahiers d’art, Paris, 1969, 79 zk., 35. xafla (izen honekin: Le double cortège, 1898); Pierre Daix eta Georges Boudaille Joan Rosselet-ekin, Picasso: The Blue and Rose Periods; A Catalogue Raisonné, 1900–1906, ing. itzulp. Phoebe Pool, New York Graphic Society, Greenwich, Conn, 1967, 22. or., 107, I.2. zk., errepr. (izen honekin: End of the Road [Redemption], 1898–99). Guggenheimek bere esker ona adierazi nahi die Elizabeth Cowling-i eta Eduard Vallés-i lan honen honako data berrikusteagatik. Julie Barten eta Cowlingen arteko elkarrizketak, eta Megan Fontanella eta Vallésen artekoak, urtarr.- martx. 2018. [itzuli]
  3. Ez da analisirik egin olio lehorgarria berresteko; behaketa bisual xehe batean oinarritu da olio-pinturaren berrespena. [itzuli]
  4. Essence prestatzeko, material xurgatzaile baten gainean ipintzen da olio-pintura, paper lehorgarriaren gainean esate baterako, paperak olio-aglutinatzailea xurga dezan. Era horretan eskuraturiko pintura koipegabea erretiratzen da gero eta asko diluitzen da, trementinarekin edo beste edozein disolbatzailerekin. Prozedura horrekin, koiperik gabeko pintura bat eskuratzen da, areago jokatzen duena akuarela baten edo gouache mate baten gisa, eta aldatu gabeko olio-pintura baina bizkorrago lehortzen dena. Essenceak izan dezakeen beste ezaugarri bat da (kasu jakin batzuetan), paperezko euskarrietan aplikatzen denean, arrisku gutxiago dagoela pinturaren ondoko eremuan olio horiko halo bat eratzeko, zenbat olio ezabatu den, zenbat trementina erabili den pintura diluitzeko eta paperak nolako konposizioa eta kalitatea duen. Bidearen amaieran obraren kasuan, papera nabarmen ilundu da atzealdean, pintura aplikatu zen puntuetan, olio-pintura paperezko euskarrian barneratu izanaren ondorioz. [itzuli]

 

PDF-a JAITSI