Van Goghetik Picassora. Thannhauser legatua

katalogoa

Dinard

Dinard, 1922ko uda
Grafitoa paper leunaren gainean, 42,3 × 29,3 cm
Thannhauser Bilduma, dohaintza, Justin K. Thannhauser 78.2514.50
Datarik gabea; behean ezkerrean sinatua, grafitoz: Picasso

Jatorria

Galerie Paul Rosenberg-ek (Paul Rosenberg, jabea) artistarengandik eskuratua, Paris, 1926 (1798. argazkia); Rosenberg-i Galerien Thannhauserrek erosia (Justin K. Thannhauser, jabea), Berlin eta Luzerna, 1932ko abuzturako jada (1582 / 61338. inb. zk., “Blick auf St. Servan”); Justin K. Thannhauserri transferitua, Paris, eta ondoren New York, 1938ko ekainak 7 (40179. zk.); Thannhauserrek Solomon R. Guggenheim Foundation-i legatua, New York, 1978, museoarentzako dohaintza-aginduaren, 1963, eta mailegu luzatuaren, 1965, arabera.

Lehenengo erakusketak

Paris, Galerie Paul Rosenberg, Exposition de cent dessins par Picasso chez Paul Rosenberg, 1927ko ekaina-uztaila, seguru asko 73. zk. (izenburu honekin: Vue de Saint-Servan, 1921).
Zürich, Kunsthaus Zürich, Picasso, 1932ko irailak 11–urriak 30 (azaroak 13 arte luzatua), 319. zk. (izenburu honekin: Blick auf Saint-Servan, ca. 1921).
Buenos Aires, Galería Müller (Justin K. Thannhauserrekin antolatua), Picasso, 1934ko urria, 43. zk. (izenburu honekin: Vista de St. Servan).
New York, Museum of Modern Art, Picasso: 75th Anniversary Exhibition, 1957ko maiatzak 22–irailak 8, 54. or., erreprodukzioa (izenburu honekin: St. Servan, near Dinard); orobat izan zen hemen: Art Institute of Chicago, 1957ko urriak 29–abenduak 8.
Filadelfia, Philadelphia Museum of Art, Picasso: A Loan Exhibition of His Paintings, Drawings, Sculpture, Ceramics, Prints and Illustrated Books, 1958ko urtarrilak 8–otsailak 23, 105. zk., erreprodukzioa (izenburu honekin: St. Servan, near Dinard).

Materialak eta prozedura

Pablo Picasso eta bere familia 1922ko udan Bretainiako Côte d´Eméraud-en, Dinard herrian egon zirenean, Beauregard etxea alokatu zuten, portura begira¹. 1920an Juan-les-Pins-en ezarri ziren, Frantziaren hegoaldeko kostaldeko herrian, eta grafitozko hainbat marrazki egin zituen Picassok han, bainulariak irudikatuz, antzinaro klasikoan inspiratuta (adibidez, Hiru bainulari, 1920). Dinarden, Picassok ez zuen behar bezalako estudiorik, eta, horregatik, marrazki eta koadro txikiagoak egitera mugatu zen². Dinard lanean irudikatzen den eszena garai hartan Villa Bric-à-Brac³ gisa ezagutzen zen etxearen izen bereko leku baten alboan dago. Etxe hura, Picassok zirriborro honetan marraztu ez zuena, garai hartako posta-txarteletan eta turismo-gida askotan nabarmentzen zen⁴. Picassok hainbat marrazki egin zituen kala honi lotuta, baina lan honetan, barrualdean zentratu zuen konposizioa, hainbat solairuko etxe batean, hain zuzen: kupula lauki bat du etxeak goian, eta labarretik uretaraino iristen diren eskailera-atalak⁵.

Dinardi buruzko paper gainean marraztutako grafitozko beste lan batzuetan eta garai bereko bainularien marrazkietan (esate baterako, Bi bainulari talde, 1923), Picassok estilo sinplifikatua erabili zuen, eta formak grafito bidez mugatu zituen, bolumenak sortzeko itzalik erabili gabe. Grafito-trazuak modu uniformean sakabanatuta daude paper-orrian, eta konposizioak, hortaz, ez du foku argirik. Aitzitik, Picassok nahastu egiten du pixka bat ikuslea, labar bertikal malkartsua indartuz eta ura alde batera utzita; izan ere, azken horrek eszena kokatzen lagunduko luke.

Paper-orriaren ezkerreko bazterra zulatuta dago, uztai-koaderno batetik kendu baitzen. Picassok Dinarden egindako antzeko marrazkiak, itsasoari eta inguruneari buruzkoak, tamaina berekoak dira, eta oso litekeena da koaderno berekoak izatea horiek ere. Papera koloregabe dago, eta orban txikiak ditu, finkatzaile bat aplikatu izanaren ondoriozkoak seguru asko⁶. (JW)

[Itzulpena: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

1. John Richardson, Marilyn McCully-rekin, A Life of Picasso: The Triumphant Years, 1917– 1932, Alfred A. Knopf, New York, 2007, 213. or. Beauregard etxea George V. hiribidearen 50. zenbakian kokatuta dago, labar batean, itsasoari begira. [itzuli]
2. Ibid., 213–214. or. Hemen aipatzen den irudia lan honetan aipatzen da: Christian Zervos, Pablo Picasso, 4. alea, Cahiers d’art, Paris, 1951, 375. zk., 153. lam. (izenburu honekin: Vue de Dinard). [itzuli]
3. Beauregard etxearen goiko solairuko leihotik ikusten da Dinard lanean irudikatutako kala. Litekeena da Picassok leihotik egin izana marrazki hau edo, bestela, inguruko leku batetik, kalean, George V. Hiribidearen beste aldean dagoen leku batetik. [itzuli]
4. Pointe Bric-a-Brac gisa aipatua lan honetan: Vivian Endicott Barnett, The Guggenheim Museum: Justin K. Thannhauser Collection, Solomon R. Guggenheim Foundation, New York, 1978, 148. or. Barnett-ek bi turismo-gida identifikatu zituen, kala honen ikuspegiarekin: Normandy and Brittany: Guide to the Seaside Resorts and Places of Interest, Southern Railway of England, Londres, 1930, 184. or., 3. fig.; Ninian Hill Thomas, The Emerald Coast and Brittany: An English Guide to Brittany, J. Boutin, Dinard, Frantzia, 1913, 30. or., errepr. [itzuli]
5. Etxea George V. Hiribideko 23. zenbakian dago. [itzuli]
6. Beste marrazki batek, Emakume biluzia zutik (Nu féminin debout, 1922, Metropolitan Museum of Art), paper leun gainean grafitoz egina hori, neurri bera du (41,9 × 29,2 cm) eta itxuraz finkatzaile bat izan litekeena du, Rachel Mustalishen ohar teknikoan deskribatzen denaren arabera: Picasso in The Metropolitan Museum of Art, argit.Gary Tinterow eta Susan Alyson Stein, erak. kat., Metropolitan Museum of Art, New York, 2010, 196. or. [itzuli]

PDF-a JAITSI