Edukira zuzenean joan

Artea eta Txina 1989 ondoren: Munduaren antzerkia

katalogoa

China/Avant-Garde

Anthony Yung eta Jane Debevoise

Izenburua:
China/Avant-Garde
Egilea:
Anthony Yung eta Jane Debevoise
Argitalpena:
Bilbo: Guggenheim Bilbao Museoa, 2018
Neurriak:
29 x 24 cm
Orrialdeak:
171
ISBN:
978-84-95216-84-7
Lege gordailua:
BI 238-2018
Erakusketa:
Artea eta Txina 1989 ondoren: Munduaren antzerkia
Gaiak:
Artea eta komunikabideak | Erakusketak | Kultura eta globalizazioa | Zentsura
Mugimendu artistikoak:
Arte Garaikidea
Aipatutako artistak:
Chen, Zhen | Ding, Yi | Geng, Jianyi | Gu, Dexin | Huang, Yong Ping | Wang, Guangyi | Wang, Luyan | Wang, Youshen | Wenda, Gu | Wu, Shanzhuan | Xiao, Lu | Xu, Bing | Yang, Jiechang | Yu, Youhan | Zhang, Peili | Zhang, Xiaogang

Arte galeria nazionala, Pekin, 1989ko otsailak 5–19
(agintariek bi bider itxia, otsailaren 5etik 9ra eta otsailaren 14tik 16ra)

Artistak: 186 artista, haien artean Chen Zhen, Ding Fang, Ding Yi, Geng Jianyi, Gu Dexin, Wenda Gu, Ren Jian, Song Haidong, Song Yongping, Wang Guangyi, Wang Luyan, Wang Youshen, Wu Shanzhuan, Xiamen Dada group, Xiao Lu, Xu Bing, Yang Jiechang, Yu Youhan, Zhang Peili eta Zhang Xiaogang

Antolatzaileak: Gao Minglu, eta harekin batera Fan Di’an, Fei Dawei, Gan Yang, Hou Hanru, Kong Chang’an, Li Xianting, Liu Dong, Liu Min, Liu Xiaochun, Tang Qingnian, Wang Mingxian, Yang Lihua, Zeng Chaoying, Zhang Yaojun, Zhang Zuying eta Zhou Yan

Argitalpena: China/Avant-Garde, Guangxi People’s Publishing House, Nanning, 1989, Gao Minglu-ren hitzaurrearekin, 48 orri, zenbakitu gabeak; txineraz eta ingelesez

 

China/Avant-Garde erakusketa garrantzitsua ez zen bakarrik izan Txinako museo publiko nagusietako batean egin zen arte esperimentaleko aurreneko erakustaldia eta erakustaldirik zabalena; orobat izan zen azkena, hurrengora arte gutxienez hamar urte itxoin beharko baitziren1. Haren aurretik izan zen asmoa, 85eko Uhin Berriaren mugimenduari buruz erakusketa zabal bat egitea, bertan behera utzi zen gobernuaren 1987ko Liberalizazio Antiburgeseko Kanpainarekin. Erakusketaren azken aurkezpena zela-eta, antolatzaileen eta artisten artean egin ziren debateetan, Uhin Berriari buruzko azterlan akademikoa egin nahi zutenak zeuden mutur batean, eta beste muturrean, berriz, kokagunea dadaisten modura okupatu eta artearen establishment ofiziala erasoz hartu nahi zutenak zeuden.

Antolatzaileen batzordean baziren arte garaikidearen inguruan eratutako komunitateko zenbait kide eskarmentu handikoak, besteak beste Gao Minglu eta Li Xianting artista garrantzitsuak. Batzordeak ardura handiz hautatu zituen herrialde osoko artisten obrak, hainbat bitartekotan, eta 85eko Uhin Berriak hartzen zituen jardueren espektroa irudikatzen zuten oro har. Gao Minglu egon zen babesleekiko eta burokrazia kulturalal kontserbadorearekiko negoziazio konplexuen buruan, eta museo-agintariekin eta Artista Txinatarren Elkartearekin jardun behar izan zuen besteak beste. Eztabaida nekagarrien ondoren, Gaok lortu zituen beharrezko onespenak, beti ere baldintza bat betetzen bazen: zuzeneko performancerik ez izatea.

1989ko otsailaren 5ean aurkeztu zen erakusketa, eta 300 bat obra jarri ziren ikusgai, 186 artistarenak, Pekineko Arte Galeria Nazionalean (gaur egun Txinako Arte Museo Nazionala), hain zuzen ere artista batek bere bizitzan erakusketa bat jar lezakeen txinatar erakunde izen handikoenean. Azpimarratzekoak ziren Wang Guangyi-ren Mao Zedong: AO obra bigun ausarta; Zhang Peili-ren X? serieko pinturak, Gu Dexin-en Plastikozko Piezak - 287 (Plastic Pieces—287), plastiko erre eta itxuraldatutako piezen instalazio bat, Xu Bing-en Zeruko Liburua (Book from the Sky) eta Huang Yong Ping-en Arte Galeria Nazionala eramanez (Towing Away the National Art Gallery). Erakusketan ez ziren bakarrik jaso orain historikoak diren obra hauek; izan ziren zuzeneko saio batzuk ere, iragarri ez zirenak, eta, esan den bezala, berariaz debekatuak zeudenak. Wu Shanzhuan-ek 30 kilogramo ganba izoztu eraman zituen Zhoushan-etik —haren jaioterria den uharte-hiria da—, eta museoaren barruan ipinitako fikziozko merkatu-postu batean saldu zituen inaugurazioaren egunean, Txinan gertatzen ari ziren komertzializazio hasi berriari eta azken erreforma ekonomikoei erreferentzia eginez. Orobat inaugurazioaren egunean, jendez gainezka zegoen harrera-aretoan, bi ordu ere ez zirenean zabaldu zela, Xiao Lu-k pistola mailegatu bat hartu eta tiro egin zuen Elkarrizketa (Dialogue) instalazio artistikoaren gainean. Tiroen performance haren ondorioz, segituan itxi zen erakusketa, eta poliziak galdeketa bat egin zien artistari eta Tang Song haren ikasketa-lagunari2. Erakusketa handik egin gutxira zabaldu zen berriz, baina segituan itxi zen ostera ere, “bonba-mehatxu” bat heldu baitzen museora —inondik ere performance moduko beste obra artistiko bat— eta azkenean berriz ireki zen, eta irekita egon zen iragarritako klausura-data arte, otsailak 19.

Museoko arau oinarrizkoa eta nagusia hautsi zelarik, eten egin zen antolatzaileen eta Txinako agintaritza kultural ahaltsuaren arteko akordio delikatua; porrot egin zuten Gao Minglu-ren ahaleginek Estatuak onetsitako kontagintza artistikoa zabaldu eta hartan arte esperimentala sartzeko. Eta baldin edonolako abagunerik bazen adiskidetzeko, komisarioek 2.000 RMB-ko isun bat ordaindu eta bi urtez erakusketak antolatzeko debekua onartu ondoren, guztiz desagertu zen urte hartako ekainaren 4an. Tiananmengo plazako gertaeren ondoren, eta hurrengo hamarkadako zatirik handienean, galarazi egin zitzaion arte esperimentalari Estatuaren mendeko erakusketa-egoitza gehienetarako sarbidea, eta, hartara, Txinako artegintzaren joera nagusiaren urrutiko bazterretan geratu zen esperimentazioa.

[Itzultzailea: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

  1. Erakusketaren titulua ingelesez China/Avant-Garde da (Txina/Abangoardia), baina txineratik hitzez hitz itzuliz gero, beste hau da: “Txinako arte modernoaren erakusketa” (Zhongguo xiandai yishuzhan). [itzuli]
  2. Artistak pistola batekin tiro egin zuen ekitaldiaren analisi baterako, ikus Xiao Lu-ren Dialogue nobela autobiografikoa, baita Gao Minglu-ren hitzaurrea ere, Hong Kong University Press, Hong Kong, 2010. [itzuli]

PDF-a JAITSI