Edukira zuzenean joan

Artea eta Txina 1989 ondoren: Munduaren antzerkia

katalogoa

East Village

Stephanie H. Tung

Izenburua:
East Village
Azpititulua:
(artista elkartuak: Cang Xin, Duan Yingmei, Gao Yang, Li Guomin, Ma Liuming, Ma Zongyin, Rong Rong, Tan Yeguang, Wang Shihua, Xu Shan, Zhang Binbin, Zhang Huan, Zhu Ming eta Zuoxiao Zuzhou) 1993–1995 urteetan jardunean, Dashanzhuang, Pekin
Egilea:
Stephanie H. Tung
Argitalpena:
Bilbo: Guggenheim Bilbao Museoa, 2018
Neurriak:
29 x 24 cm
Orrialdeak:
171
ISBN:
978-84-95216-84-7
Lege gordailua:
BI 238-2018
Erakusketa:
Artea eta Txina 1989 ondoren: Munduaren antzerkia
Gaiak:
Giza gorputza | Artea. Merkatua | Lan-prozesua
Artelan motak:
Argazkia | Performance
Aipatutako artistak:
Cang , Xin | Duan , Yingmei | Gao, Yang | Ma, Liuming | Ma, Zhongren | Rong, Rong | Wang , Shihua | Zhang, Huan | Zhang , Binbin | Zhu, Ming | Zuoxiao , Zuzhou

57 Rong Rong
East Village, Pekin, 1993–98
Zilar-gelatinazko 52 kopiako saila, irudi bakoitza: gutxi gorabehera 37 × 54 cm, orri bakoitza: 61 × 50,8 cm. Honen eskaintza: Three Shadows +3 Gallery, Pekin eta Xiamen

58 Zhang Huan
12 metro karratu (12 Square Meters)
, 1994
Zilar-gelatinazko kopia, irudia: 149,9 × 99,7 cm; orria: 168 × 117,2 cm, A.P. 3/5, 2000n inprimatua, 15 aleko edizioa. Solomon R. Guggenheim Museum, New York, Hauek emandako funtsekin erosia: Manuel de Santaren eta Jennifer eta David Stockman 2007.24

59 Cang Xin, Duan Yingmei, Gao Yang, Ma Liuming, Ma Zhongren, Wang Shihua, Zhang Binbin, Zhang Huan, Zhu Ming eta Zuoxiao Zuzhou
Mendi izengabe bati metro bat eranstea (To Add One Meter to an Anonymous Mountain), 1995
Performancea, Miaofeng mendia, Pekindik gertu, 1995eko maiatza. Honen eskaintza: Zhang Huan

 

Baserri eta zabortegien labirinto izengabe bat zen garai batean Dashanzhuang, guztiz hondatua, Pekingo ekialdeko hirugarren zirkunbalazio-errepidearen beste aldean zegoena. 1990eko hamarkadaren hasieran, artista esperimental batzuk bizi izan ziren han, eta Pekingo “East Village” izena eman zioten; hantxe egin zituzten azkenaldiko artearen historiako elkarlanik emankor eta probokatzaileenetako zenbait, performancearen eta argazkigintzaren artekoak. Lekuaren urruntasuna, artistek han egoitza hartu zuten unea eta bertan sortu zituzten lanak iragankorrak izan ziren: gaur egun, Dashanzhuang oroitzapena besterik ez da Chaoyang parkearen paisaia zainduaren azpian; horixe da orain Pekingo hiri-espazio publiko zabalena, eta enbaxadez, partez aire zabalekoak diren saltegien eta luxuzko etxebizitza pribatuen dorreez inguratuta dago.

Etxetik urruti, afiliazio ofizialik eta diru-sarrera finkorik gabe, batetik bestera ibiltzen ziren artista-taldeak bildu ziren 1990eko hamarkadaren hasieran auzo jakin batzuetan, hala nola Yuanmingyuan jauregi inperialetik gertu zegoen herrian, hiriko ipar-mendebaldeko mugan. Dozenaka artista, poeta eta musikariren etxea zen herri hark —hala nola, Fang Lijun eta Yue Minjun margolariak, baita Li Xianting kritikaria ere— segituan erakarri zuen kazetarien, arte-tratularien eta bildumagile zaletuen arreta, eta haiek oparotasun goiztiar bat eman zieten artista haietako batzuei. Hiriaren beste aldean, Dashanzhuangen bizi ziren artistak gazteagoak eta pobreagoak ziren mendebaldean arrakasta komertziala eskuratu zuten pintoreen aldean. Sorta zabalagoa osatzen zuten gainera jatorriari zegokionez, Henan, Hubei, Fujian eta ipar-ekialde urrunetik baitzetozen. Haietako batzuk, haien artean Cang Xin, Duan Yingmei, Ma Liuming eta Zhang Huan, olio-pinturako ikasketak eginak ziren probintzietako akademietan; hiriaren alde hartan bizi ziren artisten artean, aipagarriak dira Zuoxiao Zuzhou rock-musikaria, Kong Bu idazlea eta Rong Rong argazkilaria1.

Artisten arteko interakzio ludikoek disziplina arteko abenturei bide egin zieten, eta horrek asko lagundu zuen Dashanzhuang komunitate koherente gisa eratu zedin, eta, azken batean, mugimendu artistiko gisa; ez zen artistak bizi edo elkartzen ziren tokia bakarrik. Jadanik 1993ko urrian, Gilbert eta George bikote britainiarrak Dashanzhuang bisitatu zuenean, Arte Galeria Nazionalean haien atzera begirako erakusketa bat egin behar zela-eta, artista gehienak pinturari uko eginak ziren eta performancean ziharduten2. Garai berean kasik itzuli zen Ai Weiwei New Yorketik, aurreko urteak hiri hartako East Villageko soto batean bizitzen eman ostean, eta haren itzulerak ere eragin handia izan zuen komunitatean. Informazio-, bultzada- eta abagune-konbinazio indartsua eman zien Aik artistei, denborarekin haien obrak argitaratu baitzituen Liburu estalki beltza izenekoan (1994), eta 1994ko udaberrian lankidetzazko aldi oparo bati ekin zion, zeinak inspiratu baitzituen Dashanzhuangeko artistak beren herria “East Village” izenda zezaten.

Zhang Huanen 12 metro karratu da inguru hartan sortu ziren obren artean garrantzitsuenetako bat. 1994ko ekainaren 2an, Zhangek arrain-olioz eta eztiz igurtzi zuen bere gorputz biluzia, eta euliz jositako komun publiko batean eseri zen 60 minutuz, gertuko putzu batera joan eta hartan murgildu aurretik. Tehching Hsiehren urtebeteko performance nekagarriek motibaturik —ezagutarazi berria zen haren obra Liburu estalki beltza izenekoan—, kontzientzia-egoera bizi-bizi batean egin zuen Zhangek gorputz- eta gogo-erresistentziako egitandi hura. Antzeko moduan, bederatzi egun geroago egin zuen 65 kg obran, biluzik eta katez loturik bere estudioko habeetatik zintzilikatu zen Zhang 60 minutuz. 250 zentrimetro kubiko odol isurtzen utzi zituen bere azpian zegoen erretilu batean, eta hark odol erre eta izerdi-kirats desatsegin bat sortzen zuen giroan. Performance haietan, Zhangek lotura espiritual bat eratu nahi zuen gogoaren eta gorputzaren artean, masokismoko egintzen bitartez bere gorputz-presentziaren gaineko kontrola izanda. Zhangek gorputzaz zuen ikusmoldea, objektu estetikoa baino gehiago delakoan, East Villageko beste performance-artistek —haien artean Ma Liuming, Zhu Ming eta Cang Xin-ek— egindako ekintzekin lotua zegoen, haiek ere beren gorputzak manipulatu eta torturatu baitzituzten, mundu gogor eta pasakor batean beren existentzia erreibindikatzeko. Gizabanakoa sarritan konfuzianismoaren, maoismoaren eta, azkenaldi honetan, ideologien mende geratzen den gizarte batean, gorputza erresistentzia-leku bihurtzen da performancearen artean (xingwei yishu, hitzez hitz “jokamoldearen artea”), eta azken mugarria gertatzen da gizabanakoaren beregaintasun eta borondatearentzat3. “Gorputza da daukadan bide zuzen bakarra gizartea ezagutzeko eta gizartea ni ezagutzera heltzeko” esan du Zhang-ek. “Gorputza identitatearen froga da. Gorputza hizkuntza da“4. Gorputza daukagun egiazko jabetza bakarra dela defenda badaiteke, nork bere buruari mina ematea berreskuratze eta kritika sozialeko tresna bat da, pertsonaren eta gizartearen, gorputzaren eta inguruaren arteko erlazioak berregituratzen dituena.

Lehen unetik bertatik, funtsezko eginkizuna izan zuen argazkigintzak East Villageko performanceetan. Ai Weiweik eta Xing Danwen-ek, besteren artean, East Village dokumentatu zuten arren, Rong Rongen argazkiak, zuri-beltzean, pikor lodi eta kontraste nabarmenarekin, komunitatearen sinonimo bihurtu dira. Rong Rong lehen garaietatik bizitu zen herrian, eta, hala, identitate komuneko sentipen bat hasi zen eratzen artistak antzezpenak egiten hasi zirenean, lehendabizi kamerarentzat eta gero jendaurrean eta zuzenean antolaturiko ekitaldietan. Argazki batzuk, haien artean Rong Rongek Zhu Mingi egin ziona bere ohiko burbuilak puzten, argazkilari hark, bere gidoi propioari jarraituz, East Villageko artistei egindako argazkien sailekoak dira (1993–98). Beste batzuk espontaneoagoak izan ziren: Cangen 1994ko Aurpegiak zapaltzen (Trampling of Faces) izeneko performancean hartutako argazki batean, esate baterako, Ma Liuming artistak Cang Xin artistaren aurpegiaren igeltsuzko ehunka moldelanetako bat jaso eta hartatik modu kezkagarrian begiratzen duen unea jasotzen du kamerak. 1994aren amaiera aldean Pekingo East Villageko taldea sakabanatu ondoren ere, Rong Rongek bere adiskideen abenturen argazkiak egiten jarraitu zuen, tarte horretan berak ere bere buruaren performanceen esperimentuak egiten zituela kameraren aurrean. “Ez dut ikusten dudana jasotzen bakarrik” idatzi zuen. “Neure ideiak eta neure ikuspegia dauzkat. Kamerak, eskuetan hartuta, errealitatea baino harantzago joaten laguntzen dit”5. 1997an egin zuen Rong Rongek bere azken lana Zhang Huanekin elkarlanean, Zhangen Uraren maila jaso urmael batean (To Raise the Water Level in a Fish Pond) obra guztiz koreografiatuaren atzean zegoen prozesua dokumentatu zuenean. Garai hartarako, hasia zen Rong Rong lanean Liu Zheng argazkilariarekin argitaratzen zuen NEW PHOTO (1996–98) aldizkarian, kontzeptualismoaren aldeko ikusmolde berrizale bat iragarriz, non “errealitatea” analizatu, deseraiki eta berriz antzez baitzitekeen performance eta koadro bizidun irudikatuetan.

Denborarekin, argazkien egiletzari buruzko arazoak sortuko ziren: zeinenak ziren irudi haiek, performancearen artistaren obra ziren, edo argazkilariarena? East Villageko testuinguruan, non artisten elkarlanaren nolakotasuna hain erraz aldatzen baitzen, argazki batzuk argazkilariaren eskaeraz egiten ziren, eta beste batzuk, berriz, jarrera espontaneoen argazkiak ziren, eta baziren orobat behaketa besterik ez zirenak, dokumentalak. Nola definitu behar zen sormena legezko ondorioei zegokienez, eta, azken batean, merkataritza-ondorioei zegokienez? Nazioarteko merkataritzara eta sistema diplomatikoetara ari zelarik Txina une haietan itzultzen, aldi batez kanpoan geratu ondoren Tiananmenengo gertaeren ondorioz, East Villageko artistek 1990ko hamarkadan zabaltzen hasi berria zen galeria-, bildumazale- eta museo-sistema bat topatu zuten, eta elkarlanari utzi zioten. Baina une labur batez, munduan beren arrastoa uzteko xedeaz elkarrekin lan egin zuten artista gazteen komunitate irudikatu zuten. —ST [Stephanie H. Tung]

[Itzultzailea: Rosetta;
Egokitzapena: Guggenheim Bilbao Museoa]

Oharrak

  1. Rong Rong, “New Friends”, hemen: Rong Rong’s East Village, Wu Hung (arg.), erak. kat., Chambers Fine Art, New York, 2003, 58. or. [itzuli]
  2. Thomas J. Berghuis, Performance Art in China, Hong Kong: Timezone 8, 2006, 103. or. [itzuli]
  3. Performance txinatarraren artegintzan gorputzaren eta taldearen dagoen erlazioari buruzko informazio gehiago izateko, ikus Gao Minglu, “Demonized Man: Ritualizing the Body in Chinese Performance Art”, hemen: The Wall: Reshaping Contemporary Chinese Art, erak. kat., Buffalo, New York: Albright-Knox Art Gallery; Pekin: Millennium Art Museum, 2005, 161–65. or. [itzuli]
  4. Zhang Huan, hemen aipatua: Qian Zhijian, “Performing Bodies: Zhang Huan, Ma Liuming, and Performance Art in China”, Art Journal 58, 2. zkia., 1999ko uda, 63. or. [itzuli]
  5. Rong Rong, “Letter to Yali, June 9, 1994”, hemen: “12 Square Meters”, hemen: Wu, Rong Rong’s East Village, 73. or. [itzuli]

Erakusketa hautatuak

57            1995: China’s New Photo: Three-Person Show, Tokyo Gallery, Japonia. 1997: Banakako erakusketa, titulurik gabea, Frantziako Enbaxada, Pekin. Zeitgenössische Fotokunst aus der Volksrepublik China, Neuer Berliner Kunstverein, Berlin; 1998an toki hauetara eraman zuten erakusketa: Stadtische Kunstsammlungen Chemnitz, Alemania, eta Kunsthalle Darmstadt, Alemania. 1999: Transience: Chinese Experimental Art at the End of the Twentieth Century, Smart Museum of Art, University of Chicago; University of Oregon Museum of Art, Eugene, eta Hood Museum of Art, Dartmouth College, Hanover, New Hampshire. 2004: Between Past and Future: New Photography and Video from China, International Center of Photography, New York; 2006an toki hauetara eraman zuten erakusketa: Smart Museum of Art, University of Chicago, eta Museum of Contemporary Art Chicago; Seattle Art Museum; Victoria and Albert Museum, Londres; Haus der Kulturen der Welt, Berlin; eta Santa Barbara Museum of Art. Le moine et le démon: Art contemporain chinois, Musée d’art contemporain de Lyon

58            1995: Configura 2: Dialog der Kulturen, Erfurt, Alemania. 1998: Inside Out: New Chinese Art, Asia Society Galleries, New York, eta P.S.1 Contemporary Art Center, Long Island City, New York; 2001ean toki hauetara eraman zuten erakusketa: San Francisco Museum of Modern Art eta San Franciscoko Asian Art Museum; Museo de Arte Contemporáneo de Monterrey, México; Tacoma Art Museum, Washington, eta Henry Art Gallery, Seattle; National Gallery of Australia, Canberra; eta Hong Kong Museum of Art. 1999: Transience: Chinese Experimental Art at the End of the Twentieth Century, Smart Museum of Art, University of Chicago; University of Oregon Museum of Art, Eugene, eta Hood Museum of Art, Dartmouth College, Hanover, New Hampshire. Veneziako Bienala: “dAPERTutto”. 2004: Between Past and Future: New Photography and Video from China, International Center of Photography, New York; 2006an toki hauetara eraman zuten erakusketa: Smart Museum of Art, University of Chicago, eta Museum of Contemporary Art Chicago; Seattle Art Museum; Victoria and Albert Museum, Londres; eta Haus der Kulturen der Welt, Berlin

PDF-a JAITSI