katalogoa
Germaine Dulac
Nathalie Ernoult
- Izenburua:
- Germaine Dulac
- Egilea:
- Nathalie Ernoult
- Argitalpena:
- Bilbo: FMGB Guggenheim Bilbao Museoa eta Editions du Centre Pompidou, 2021
- Neurriak:
- 22,5 x 30
- Orrialdeak:
- 350
- ISBN:
- 978-84-95216-93-9
- Lege gordailua:
- BI-01621-2021
- Erakusketa:
- Emakumeak abstrakziogile
- Gaiak:
- Emakumea artean | Artea eta gizartea | Artea eta literatura | Artea eta musika | Artea eta politika | Artea eta emozioa | Artea. Teoria | Artearen historia | Eragin artistikoa | Ibilbide artistikoa | Esperimentazio artistikoa | Kritika | Sorkuntza artistikoa | Argia | Mugimendua | Soinua | Feminismoa | Sozialismoa | Ingurunea eta natura | La Française astekaria | La Fronde egunkaria | Schémas aldizkaria | Dantza | Erroma | Albert Dulac | Claude Debussy | Frédéric Chopin | Louis Delluc | Stacia de Napierkowska | Giza eskubideak | Zinema
- Mugimendu artistikoak:
- Abangoardia | Arte Abstraktua | Arte Figuratiboa | Surrealismoa
- Artelan motak:
- Ikus-entzunezkoa
- Aipatutako artistak:
- Dulac, Germaine | Fuller, Loïe
1882, Amiens (Frantzia) – 1942, Paris (Frantzia)
Gaur egun, Germaine Dulac Oskola eta apaiza (La Coquille et le clergyman, 1927) lehenengo film surrealista egin izanagatik da batez ere ezaguna. Horrekin ahaztu egiten da kazetari feminista konprometitua, militante sozialista, zinemaren teorialaria, abangoardiako film askoren ekoizlea eta egilea ere izan zela.
Militarren familia aberats batean jaio, eta prestakuntza literario eta musikal sendo bat izan zuen. 1905ean Albert Dulac nobelagile sozialistarekin ezkondu zen, baina 1920an dibortziatuko zen harengandik. Emakumeen boto eskubidearen aldeko militantea zen, eta 1906an idatzi zuen bere lehen artikulua La Française astekari feministan, non 1913 arte aritu baitzen elkarlanean; 1926an emakumeek bakarrik idatzi, editatu eta banatutako La Fronde egunkarian lanean hasiko zen, non kritika zinematografikoan espezializatu baitzen. Stacia de Napierkowska bere maitalearekin Erroman eginiko egonaldi baten ondoren, Dulacek zineman aritzea erabaki zuen. 1915ean bere lehen filma zuzendu zuen, Les Soeurs ennemies (Ahizpa etsaiak), eta 1916an ekoizpen-etxe bat sortu zuen, Delia Film. 1917an Louis Delluc filmegilea ezagutzea gertaera erabakigarria izan zen. Harekin egin zuen La Fête espagnole (Festa espainiarra) eta zinema abangoardista bati ekin zion orduan, non ikerketa estetikoa kontakizunari eta aktoreen interpretazioari nagusitzen baitzaio. Hortik aurrera, Dulac filmak zuzentzen, zinemari buruz idazten eta hitzaldiak ematen aritu zen.
1927an Schémas aldizkaria sortu zuen, ale bakarra argitaratuko zuena, eta non “zinema aratzari” buruzko bere teoriak garatuko baitzituen: “Zuzenean eboluzionatzen duten lerroak, gainaldeak, bolumenak, ebokazioaren artifizioa gabe, beren formen logikaz, edozein zentzu gizatiarregiz gabetuak abstrakziorantz hobeto goratu ahal izateko […]: erabateko zinema”1.
Dulacentzat, abstraktua denak ez zuen figuratiboa dena baztertzen. Film batek bere emozioa bibrazio bisualez osatutako irudietatik ateratzen duelako printzipiotik abiatuta, “zinema aratzeko” hiru film labur egin zituen 1929an: Diskoa 957 (Disque 957), “zirrara bisualak”, non Chopinen Preludioek Loïe Fuller-en2 dantzetan inspiratutako argi eta itzal joko bat eszenaratzeko esparru gisa balio baitute; Arabesko baten gaineko estudio zinegrafikoa (Étude cinégraphique sur une arabesque), “ikusmenaren musika”3, non Debussyren Arabeskoek forma argitsuak elkartzen baitituzte, objektu mugikorrekin kontaktuan osatu eta desegin egiten direnak: zuhaitz adarrak, ur zurrustak, loreen petaloak edo ehunak haizetan; eta Gaia eta bariazioa (Thème et variation), doinu klasikotan oinarritua.
Zinema soinudunaren etorrerak baliogabetu egin zituen Germaine Dulacen teoriak. Zinema hori antzerkira itzultze bat zela uste izanik, eszenaratzea utzi zuen eta albisteen zineman aritu zen hil zen arte.
[Itzulpena: Rosetta Testu-Zerbitzuak, SL]
Oharrak
- Germaine Dulac, “Du sentiment à la ligne”, Schémas, 1. zk., 1927ko otsailak 17, 26–32. or.
- Ikus Tami M. Willams, “Germaine Dulac. Du figuratif à l’abstraction”, hemen: Nicole Brenez eta Christian Lebrat, Jeune, dure et pure!: une histoire du cinéma d’avant-garde et expérimental en France, Paris, Cinémathèque Française/Milán, Mazzotta, 2001, 78–82. or.
- G. Dulac, op. cit.