katalogoa
Judy Chicago
Fabienne Dumont
- Izenburua:
- Judy Chicago
- Egilea:
- Fabienne Dumont
- Argitalpena:
- Bilbo: FMGB Guggenheim Bilbao Museoa eta Editions du Centre Pompidou, 2021
- Neurriak:
- 22,5 x 30
- Orrialdeak:
- 350
- ISBN:
- 978-84-95216-93-9
- Lege gordailua:
- BI-01621-2021
- Erakusketa:
- Emakumeak abstrakziogile
- Gaiak:
- Emakumea artean | Artea eta denbora | Artea eta industria | Artea eta espazioa | Artea eta gizartea | Artea eta identitatea | Artea eta paisaia | Artea eta emozioa | Artearen historia | Eragin artistikoa | Ibilbide artistikoa | Esperimentazio artistikoa | Sorkuntza artistikoa | Forma | Geometria | Kolorea | Tamaina | Erakusketak | Feminist Art Program | Finish Fetish taldea | Light and Space | Jewish Museum | Feminismoa | Ingurunea eta natura | Heresies aldizkaria | Kalifornia | Cindy Nemser | Lucy Lippard | Sentimenduak | Sexismoa
- Mugimendu artistikoak:
- Arte Abstraktua | Hard-edge | Minimalismoa
- Artelan motak:
- Eskultura | Instalazioa | Performance | Pintura
- Aipatutako artistak:
- Chicago, Judy
1939, Chicago (IL, AEB)
Judy Chicago (Judy Cohen Gerowitz, 1970era arte) Estatu Batuetako arte feministako irudi ezaguna da. Haren Afaria instalazioa (The Dinner Party, 1974–79) Mendebaldeko emakumeen historiaren berraurkikuntzaren ikur da, eta femeninotzat hartzen diren lanen balioa aldarrikatzen du. 1969an, Feminist Art Program sortu zuen, zeinak aukera eman zien neska ikasleei beren obrez apaintzeko beren bizi-baldintzak islatzen zituen etxe bat: Emakume-etxea (Womanhouse, 1972). Zer da arte feminista? (What is Feminist Art?, 1977) pieza grafikoan, Chicagok aldarrikatu zuen arte feminista zela “arte bat emakumeei dagokiena eta emakumeak babesten dituena, gure esperientzia zilegitzen duena eta gure buruarekin gustura sentiarazten gaituena”. Emakume askoretzat ulergarria behar du izan arte horrek edukiz eta formaz, halako eran non erraztuko baitu kontzientziazioa eta bizi-ahalduntzea. Era berean, emakumeen esperientziak gogorarazten dituzte haren testu autobiografikoek, izan litografietan inprimatuak nahiz argitaratuak (Through the Flower - My Struggle as a Woman Artist, 1975). 2001ean Lucy Lippardi adierazi zionez, bere ustez emakumezko artista plastikoen erakusketek hurbiltasun estetiko, filosofiko edo tematiko bat izan beharko lukete oinarri aurrerantzean.
Chicagoren ibilbidean, eragin erabakigarria izan zuen hastapeneko etapa minimalistak. 1965ean, arteko ikasketak egin ondoren, Judy Chicagok kolorearen hedapenaren, disoluzioaren eta hautematearen mugekin esperimentatu zuen, forma geometriko soilekin, marrazkiaren, pinturaren eta eskulturaren bidez, baita performancearen testuinguruan ere. Espazioaren kontzeptualizazioari buruzko gogoeta egin zuen neurri handiko eskulturak landuz, zeinetan formek eta koloreek egituratzen baitute hautemate espazial bat, askotariko tamainetako eta kolore uniformeko elementuekin; haiek exekutatzeko, prestakuntza espezifikoa jaso zuen teknika industrialei buruz (hustea, beira-zuntzarekin; piroteknia; pistolaz margotzea). 1966an, Taket ortzadarra (Rainbow Pickett, 1965/2004) obra aurkeztu zuen Primary Structures erakusketan; NewYorkeko Jewish Museumen egin zen erakusketa hura, eta Minimalismoaren erakusketa ikurra izan zen.
Chicago kolorearekiko interesak bereizi zuen Ekialdeko Kostaldeko bere lankideetatik, eta arte minimalistaren Kaliforniako bertsioan kokatu zuen, Finish Fetish eta Light and Space mugimendu emozional hedonistagoetatik hurbilago. Margotzeko koadernoa (Colorbook, 1967–70) eta Domoak (Domes, 1968–70) serieek hard-edge formak leundu zituzten beren sentsualtasunaren bidez. 1969an, obren izenburuetan cunt (alua) hitza erabiltzen hasi zen artista, eta auzi horri ikuspegi kritikotik heldu zion Cindy Nemserrek 1973an,“Cunt Art” izendatu baitzuen haren artea. Dama handiak (Great Ladies, 1973) seriean, zentroak koloretako harizpiak irradatzen ditu, Chicagoren asmoa baita artean sentiberatasun femenino bat adieraztea “erdigunetik”, hau da, emakumeen berezko esperientziatik abiatuta, ez soilik haien organo genitaletatik.
Atmosferak (Atmospheres, 1968–74) seriean, piroteknia baliatuz sortutako ke koloreztatu iheskorrek gertaera iragankorrak adierazten dituzten Kaliforniako paisaiak bildu zituzten. Substantzia immaterialak espazio koloreztatu ilusionista bat sortzen dute instalazioaren eta performancearen arteko esparruan. Heresies aldizkariak transmititutako kezka ekofeministekin bat etorrita1, artistak balio berri bat eman zien Ama Lurrari loturiko irudi mitologiko zenbaiten gorputzari, erritual sakratuetan suak pizten dituzten jainkosei. Hain zuzen ere, espazioaren, gorputzen eta historiaren perzepzio horiek dira egilearen estetika feministaren oinarriak.
[Itzulpena: Rosetta Testu-Zerbitzuak, SL]